W Polsce od 1 stycznia 2012 r. dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT, jedynym identyfikatorem podatkowym jest numer PESEL.
Oznacza to, że ci podatnicy nie mają obowiązku składać zgłoszeń identyfikacyjnych, a w kontaktach z urzędem skarbowym będą się posługiwali jedynie numerem PESEL. Jednocześnie NIP pozostaje identyfikatorem podatkowym dla osób fizycznych, które nie są objęte rejestrem PESEL, bez względu na to, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy nie.
Wymienione zmiany wynikają z nowelizacji ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz niektórych innych ustaw.
Od 1 września 2011 r. nadanie NIP następuje przy użyciu Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników (CRP – KEP), a nie jak dotychczas w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez naczelnika urzędu skarbowego.
Zgodnie z nowymi przepisami naczelnik urzędu skarbowego jest zobowiązany wydać potwierdzenie nadania NIP nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego.
Centralny Rejestr Podmiotów jest prowadzony przez Ministra Finansów i powstał na bazie dotychczasowej Krajowej Ewidencji Podatników. Zawiera on dane ewidencyjne i identyfikacyjne podatników i płatników, w tym również dane ewidencyjne z rejestru PESEL oraz dane z niektórych dokumentów związanych z prawem podatkowym, m.in. informacje dotyczące: obowiązków podatkowych, okresu zawieszenia działalności gospodarczej, wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przez przedsiębiorcę.
Nowe wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych
Od 1 stycznia 2012 r. obowiązują również nowe wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych:
- NIP-2 – zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem
- NIP-7 – zgłoszenie identyfikacyjne/zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem lub płatnikiem
- ZAP-3 – zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem
- NIP-B – informacja o rachunkach
- NIP-C – informacja o miejscach prowadzenia działalności
- NIP-2/A – informacja o wyodrębnionych jednostkach wewnętrznych podmiotu podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu
- NIP-D – informacja o wspólnikach lub o spółkach tworzących podatkową grupę kapitałową
Wzory wymienionych formularzy określone zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z 27 grudnia 2011 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych.
