Od 1 stycznia 2025 roku Bułgaria, wraz z Rumunią, stała się pełnoprawnym członkiem strefy Schengen, co oznacza zniesienie kontroli granicznych między tymi krajami a innymi państwami członkowskimi. Ta istotna zmiana ma znaczący wpływ na relacje między Grecją a Bułgarią, szczególnie w kontekście obniżenia kosztów życia, zwłaszcza paliwa, które przyciąga wielu Greków do sąsiedniego kraju.
Bezproblemowe Podróże i Tańsze Paliwo
Po zniesieniu kontroli granicznych na przejściu granicznym Promachonas, łączącym Grecję z Bułgarią, zniknęły długie kolejki samochodów i ciężarówek, a budynki celne stały się puste. Zniknięcie formalności granicznych umożliwiło Grekom szybkie i łatwe przekraczanie granicy w celu zatankowania samochodów po niższych cenach, jakie oferują bułgarskie stacje paliw.
Zgodnie z danymi z końca grudnia 2024 roku, litr paliwa 95-oktanowego w Bułgarii kosztował 2,50 BGN (1,28 euro), podczas gdy w Grecji cena wynosiła 1,80 euro. W ciągu ostatnich dziesięciu lat średnia cena paliwa w Bułgarii wynosiła 1,14 euro za litr, podczas gdy ceny w Grecji były znacznie wyższe, często przekraczając 2 euro za litr. Różnice te wynikają głównie z wysokich podatków na paliwa w Grecji, które są niemal dwukrotnie wyższe niż minimalne stawki określone przez przepisy unijne.
Dla greckiego kierowcy posiadającego samochód o pojemności zbiornika 50 litrów (13,2 galona), koszt pełnego tankowania w Bułgarii wynosi 64 euro, podczas gdy w Grecji ten sam proces kosztowałby 90 euro. To oznacza oszczędność na poziomie 26 euro przy każdej podróży do Bułgarii.
Wpływ na Gospodarki i Społeczności Przygraniczne
Chociaż zniesienie kontroli granicznych i tańsze paliwo przyciągają Greków do Bułgarii, nie brakuje również wyzwań dla greckich stacji paliw położonych w pobliżu granicy. Maria Zaga, prezes Greckiej Federacji Stacji Benzynowych, zwróciła uwagę na problem nierównej konkurencji, z jaką borykają się stacje paliwowe w tych rejonach, zwłaszcza w okresach wzrostu cen paliw w Grecji. Grecy w takich momentach natychmiastowo kierują się na granicę, aby zaoszczędzić na paliwie.
Ponadto, Grecy od lat przekraczają granicę, aby zrobić zakupy w Bułgarii, gdzie ceny artykułów spożywczych, odzieży i innych produktów są średnio o 40% niższe niż w Grecji. Tego rodzaju cross-border shopping staje się coraz bardziej popularne, a napływ greckich konsumentów do Bułgarii może mieć istotny wpływ na lokalną gospodarkę.
Aspekty Bezpieczeństwa i Wyzwania
Chociaż zlikwidowanie kontroli granicznych między Grecją a Bułgarią sprzyja oszczędnościom i uproszczeniu podróży, budzi również obawy dotyczące bezpieczeństwa. Istnieje ryzyko wzrostu nielegalnych działań, takich jak przemyt towarów czy nielegalny transport substancji. Władze będą musiały znaleźć równowagę pomiędzy korzyściami płynącymi z otwartych granic a zapewnieniem bezpieczeństwa i sprawiedliwej konkurencji.
Nowa Era Współpracy Między Grecją a Bułgarią
Wejście Bułgarii do strefy Schengen to kamień milowy w procesie integracji europejskiej. Dla Greków, szczególnie tych mieszkających blisko granicy, oznacza to znaczną oszczędność i większą wygodę. Jednocześnie stanowi to wyzwanie dla stacji paliw w przygranicznych regionach Grecji, które muszą stawić czoła nierównej konkurencji. Przyszłość współpracy między tymi krajami zależy od tego, jak zostaną zaadresowane kwestie ekonomiczne i bezpieczeństwa związane z łatwiejszym dostępem do tańszych dóbr w Bułgarii.
