Zwyczaje karnawałowe w Grecji

Raz w roku w całym okresie przedpostnym, w większości greckich miast i wiosek zaczyna się czas najróżniejszych imprez organizowanych przez rady miejskie i różne stowarzyszenia, które podejmują się obowiązku zabawiania swoich współmieszkańców.

Świętowanie tego okresu łączy się z wieloma charakterystycznymi dla całej Grecji jak i dla danego regionu obyczajami.

Koliva
Wczesną wiosną okres zabaw w antycznej Grecji wypełniały zarówno rytuały dla uczczenia „nowego życia” (drzewa pączkujące, rozwijające się kwiaty), ale też wierzono, że dusze zmarłych wstępują do „nieba” w okresie 1 marca. Do dnia dzisiejszego, w ciągu dwóch ostatnich sobót karnawału i pierwszej po Καθαρά Δευτέρα, mieszkańcy Grecji zanoszą do kościoła gotowaną pszenicę (κόλλυβα [kóliva]) i dzielą się nią po liturgii świętej, aby upamiętnić zmarłych członków rodziny. Te trzy soboty nazywane są Ψυχοσάββατα [psixosávata].

Tłusty Czwartek
Odpowiednikiem polskiego tłustego czwartku jest w kościele prawosławnym Τσικνοπέμπτη, zwany również Κρεατινή oraz dawniej na wsiach – Τσικνοπέφτη. Jego nazwa pochodzi od słów τσίκνα [tsíkna] (oznacza zapach pieczonego mięsa, lub przypalone jedzenie) i Πέμπτη [pémpti] – czwartek. W ten dzień trzeba zjeść mięso. Zwykle na wsi każde gospodarstwo domowe we własnym zakresie piecze owcę lub koziołka, przygotowuje typowe w tym dniu specjały («πηχτή», «ομάτια», «τσιγαρίδες»), bądź wieczorem wychodzi na ucztę mięsną do pobliskiej restauracji. Czasami też wieczorem są organizowane imprezy, na których nie może zabraknąć typowych greckich przysmaków mięsnych, jak: σουβλάκια [suvlàkia], λουκάνικα [lukànika], παϊδάκια [paidàkia] czy μπριζόλες [brizóles].

k mieso

Gaitanaki
Na placu centralnym w wielu miastach organizuje się specjalny taniec zwany «Γαϊτανάκι» [γaitanáki]. Uczestnicy ubrani w tradycyjne stroje tańczą trzymając kolorowe wstęgi przymocowane na szczycie długiego kija, który znajduje się na środku. Podczas tańca wstęgi zawijają się wokół patyka a potem odwijają, co wymaga ogromnych umiejętności od tancerzy.

Vlaxikos gamos
Jednym z najstarszych zwyczajów pogańskich, które praktykuje się do dnia dzisiejszego jest inscenizacja i parodia tradycyjnego ślubu wiejskiego. Tak zwany «Βλάχικος γάμος» [blàchikos gàmos] zaczyna się w tłusty czwartek i składa się ze swatów, ślubu młodej pary, przekazania posagu panny młodej i imprezy teściów. Wszyscy zaangażowani ubrani są w tradycyjne stroje, a sceny, które odgrywają, przepełnione są satyrą i rubasznym humorem. Najbardziej znana jest inscenizacja wiejskiego ślubu w mieście Thiva (starożytne Teby).

Bourboulia
W okresie, największego na terenie kraju karnawału w mieście Patra, odbywa się wiele interesujących zwyczajów. Jednym z nich jest szereg imprez organizowanych pod nazwą Μπουρμπούλια [burbúlia]. Podczas tych imprez mężczyźni przychodzą ubrani normalnie, natomiast kiebiety zakładają specjalne czarne suknie z kapturami «μαύρα ντόμινο» oraz maski i stają się zupełnie nirozpoznawalne. Zwyczaj ten nawiązuje do czasów, kiedy kobiety nie mogły swobodnie bawić się podczas nocnych imprez, a taki strój był przepustką do zabawy.

k bourbouli

Samotne greczynki mają swój sposób, aby dowiedzieć się kogo poślubią. W noc przed ostatnią niedzielą karnawalu, pieką specjalne ciasto zrobione z mąki, dużej ilości soli i wody, tak zwane «αλμυροκουλούρα» [almirokulúra]. Nastepnie je zjadają i wierzą, że w nocy mężczyzna, który we śnie przyniesie im wodę będzie ich wybrańcem.

Autor: Marta Kapelańska (polonorama)

NAJNOWSZE

KUCHNIA

Informacje polonijne