Rząd Grecji wprowadza trwałe wsparcie finansowe dla 1,44 miliona emerytów, osób starszych nieobjętych ubezpieczeniem oraz osób niepełnosprawnych. Nowa inicjatywa, wykorzystująca nadwyżkę budżetową wynikającą z lepszych niż przewidywano wyników gospodarki, pozwoli na coroczne wypłaty dodatkowego świadczenia, które w wielu przypadkach sięga nawet połowy miesięcznej emerytury.
W odróżnieniu od wcześniejszych jednorazowych dodatków wypłacanych przed świętami, tym razem świadczenie – po zatwierdzeniu przez Komisję Europejską jako zgodne z regułami fiskalnymi – będzie wypłacane automatycznie co listopad, wraz z grudniową emeryturą, bez konieczności składania wniosków. Co ważne, bonus nie jest ograniczony wyłącznie do najbiedniejszych emerytów z dochodem do 700–800 euro miesięcznie, lecz obejmie również osoby z wyższymi świadczeniami, przekraczającymi 1 000–1 150 euro.
Kto będzie uprawniony i jaką kwotę otrzyma?
Według kryteriów uprawniających, dwie trzecie emerytów powyżej 65 roku życia otrzyma w tym roku bonus w wysokości 250 euro, a emerytowane pary – 500 euro, pod warunkiem, że łączny, opodatkowany dochód rodziny (zgłoszony w tegorocznym zeznaniu podatkowym E1) nie przekroczy:
- 14 000 euro dla osób samotnych (w tym wdów, wdowców oraz osób rozwiedzionych),
- 26 000 euro dla małżeństw lub osób pozostających we wspólnym pożyciu.
Przykładowe sytuacje uprawniające do bonusu to:
- Emeryt samotny, który otrzymuje 1 166 euro miesięcznie i nie posiada innych dochodów,
- Wdowa lub wdowiec z emeryturą 450 euro miesięcznie (lub 5 400 euro rocznie), z dodatkowymi dochodami, np. z pracy na część etatu, pod warunkiem, że suma dochodów nie przekracza 8 600 euro rocznie,
- Para, w której jedna osoba otrzymywała emeryturę do 2 166 euro miesięcznie, a druga nie miała dochodu,
- Para emerytów z łącznym dochodem emerytalnym do 2 166 euro miesięcznie, która otrzyma po 250 euro na osobę, czyli łącznie 500 euro.
W przypadku bardziej złożonych sytuacji, np. nowo emerytowanych z wysokimi dochodami z kilku miesięcy lub osób z dochodem wyliczanym z majątku (tzw. dochód domniemany), obowiązują dodatkowe zasady – dla osób powyżej 65. roku życia przewidziano redukcję dochodu domniemanego o 30%, a kolejne ułatwienia mają wejść w życie w 2026 roku.
Wsparcie finansowe dla osób z niepełnosprawnościami
Świadczenie zostanie również przyznane:
- 193 tysiącom beneficjentów rent inwalidzkich z OPEKA,
- Około 300 tysiącom osób pobierających inne dodatki związane z niepełnosprawnością, m.in. zwolnienia z opłat opieki instytucjonalnej, renty chorobowe i całkowite inwalidzkie z różnych systemów ubezpieczeń.
Warto podkreślić, że dla tych grup nie obowiązują limity wartości majątku, które dotyczą pozostałych emerytów.
Źródła finansowania i dalsze plany
Koszt corocznego bonusu szacowany jest na około 360 milionów euro i jest finansowany z nadwyżki budżetowej za 2024 rok, która zamknęła się pierwotną nadwyżką w wysokości 4,8% PKB. Ta rekordowa nadwyżka pozwala także na kontynuowanie innych programów wsparcia, takich jak zwroty kosztów czynszów dla niemal miliona gospodarstw domowych oraz zwiększenie inwestycji publicznych o 500 milionów euro rocznie.
Rząd zapowiada kolejne działania, które zostaną przedstawione we wrześniu, obejmujące m.in. podwyżki wynagrodzeń i emerytur oraz ulgi podatkowe dla klasy średniej, obowiązujące od 1 stycznia 2026 roku. Również rezerwy budżetowe na nieprzewidziane wydatki zostaną zachowane.
Premier Kyriakos Mitsotakis podkreślił: „Wraz z poprawą gospodarki poprawia się też sytuacja finansowa obywateli – i to w czasie rzeczywistym”.
Minister finansów Kyriakos Pierrakakis zaznaczył, że nadwyżka budżetowa nie wynika ze wzrostu podatków, lecz z efektywnej walki z uchylaniem się od podatków, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz cięć w wydatkach rządowych.
Jak zbudowano nadwyżkę budżetową?
Najważniejsze czynniki to:
- Rekordowe wpływy podatkowe – o 1 mld euro powyżej prognoz (październik 2024 – luty 2025),
- Wyższe wpływy z składek na ubezpieczenia społeczne – o 862 mln euro więcej niż planowano,
- Oszczędności i lepsze zarządzanie wydatkami oraz majątkiem państwa, w tym na emerytury i administrację.
Dzięki temu możliwe było zwiększenie wydatków publicznych o 4,5% w 2025 roku (około 4,5 mld euro więcej niż w 2024), co przekracza unijny limit, ale Grecja otrzymała specjalną zgodę ze względu na dobre wyniki budżetowe.