Projekt ustawy greckiego Ministerstwa Zdrowia, przewidujący surowe kary za sprzedaż i promowanie alkoholu oraz wyrobów tytoniowych wśród nieletnich, wchodzi w fazę konsultacji społecznych. Nowe przepisy mają zostać uchwalone do końca czerwca. Ich celem jest wzmocnienie ochrony zdrowia młodzieży i przeciwdziałanie coraz częstszemu zjawisku sięgania przez nastolatków po używki.
Alarmujące przypadki wśród młodzieży
Do wprowadzenia zmian skłoniły przypadki uczniów szkół średnich i gimnazjów trafiających do szpitali w stanie silnego upojenia alkoholowego, szczególnie po tzw. szkolnych balach i imprezach organizowanych w klubach. Ministerstwo Zdrowia podkreśla również gwałtowny wzrost zainteresowania młodzieży nowoczesnymi wyrobami tytoniowymi – w tym e-papierosami, produktami z kannabidiolem czy podgrzewanym tytoniem – co potęguje potrzebę działań legislacyjnych.
Kluczowe założenia projektu ustawy
Jak wyjaśnia wiceminister zdrowia Dimitris Vartzopoulos, obecne przepisy zakazujące sprzedaży alkoholu i tytoniu nieletnim istnieją od lat, jednak są nieskutecznie egzekwowane. Nowa ustawa przewiduje:
- Kryminalizację sprzedaży alkoholu i wyrobów tytoniowych nieletnim – przestępstwo będzie kwalifikowane jako występek (πλημμέλημα), a nie tylko wykroczenie administracyjne.
- Osobista odpowiedzialność sprzedawcy – niezależnie od tego, czy jest to kasjer w supermarkecie, czy właściciel sklepu monopolowego. Obowiązkowa będzie weryfikacja wieku nabywcy za pomocą dokumentu tożsamości – fizycznego lub cyfrowego (np. przez aplikację gov.gr lub Kids Wallet).
- Wysokie grzywny – za sprzedaż produktów nieletnim grożą kary pieniężne od 500 do 10 000 euro.
- Obowiązek kontroli wieku – obejmie pracowników gastronomii, klubów, minimarketów, supermarketów oraz wszystkich punktów, w których dostępne są używki.
Ograniczenia dotyczące imprez i miejsc rozrywki
Projekt ustawy przewiduje całkowity zakaz wstępu nieletnich do klubów nocnych. Jeśli w takich lokalach organizowane są prywatne imprezy (np. studniówki), muszą one zostać zgłoszone do policji. W przypadku wykrycia naruszeń, lokal zostanie tymczasowo zamknięty, a po trzecim przypadku – trwale.
Za kontrole odpowiadać będzie głównie Policja Państwowa, wspomagana przez Straż Miejską, Straż Przybrzeżną i Narodowy Urząd Przejrzystości.
Zakaz wszystkich form tytoniu i substancji pokrewnych
Ustawa obejmuje zakaz sprzedaży wszystkim nieletnim:
- wyrobów tytoniowych (tradycyjnych i podgrzewanych),
- produktów roślinnych do palenia lub wapowania (w tym z kannabidiolem),
- elektronicznych papierosów, także beznikotynowych,
- produkty nikotynowe, takie jak pouches sticks,
- regulacja produktów spożywczych z konopi.
Dla tych produktów Ministerstwo planuje szczegółową regulację oznaczeń i ostrzeżeń zdrowotnych, które muszą zawierać informacje o zawartości substancji aktywnych i ich potencjalnych skutkach zdrowotnych. Przepisy te będą wdrażane we współpracy z greckim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFET).
Cel: ochrona zdrowia młodzieży
„Naszym celem nie jest karanie, lecz skuteczna ochrona zdrowia dzieci i młodzieży. To, co dzieje się poza domem, jest odpowiedzialnością państwa” – podkreśla wiceminister Vartzopoulos. Wskazuje także, że w młodym wieku układ nerwowy wciąż się rozwija, dlatego skutki używania alkoholu i tytoniu są znacznie poważniejsze niż u dorosłych.
Nowa ustawa ma zapewnić młodym ludziom bezpieczniejsze otoczenie i ograniczyć dostęp do szkodliwych substancji – z myślą o ich zdrowiu teraz i w przyszłości.
