1 stycznia 2025 roku zostały zniesione kontrole na granicach wewnętrznych między Bułgarią, Rumunią a ich sąsiadującymi państwami członkowskimi Strefy Schengen. Państwa członkowskie Unii Europejskiej podjęły tę decyzję, co stanowi istotny krok w pełnej integracji Bułgarii i Rumunii z obszarem Schengen.
Zniesienie kontroli granicznych oznacza swobodny przepływ osób między tymi krajami a pozostałymi państwami strefy Schengen, co ułatwi podróże, handel oraz wymianę kulturalną i gospodarczą. Decyzja ta jest również symbolicznym potwierdzeniem zaufania do zdolności Bułgarii i Rumunii w zakresie zarządzania granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej oraz spełnienia wymagań technicznych i proceduralnych strefy Schengen.
Krok ku Pełnej Integracji
Sándor Pintér, węgierski minister spraw wewnętrznych, wyraził zadowolenie z tego przełomowego osiągnięcia, podkreślając, że „to historyczny moment, aby w końcu przyjąć Bułgarię i Rumunię jako pełnoprawnych członków systemu otwartych granic”. Dodał, że zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych między tymi państwami a resztą obszaru bez granic było jednym z głównych celów prezydencji węgierskiej. Pintér zaznaczył, że decyzja ta przyniesie korzyści nie tylko obywatelom Bułgarii i Rumunii, ale także całej Unii Europejskiej, wzmacniając wolny przepływ osób i spójność całej wspólnoty.
Od momentu przystąpienia do Unii Europejskiej, Bułgaria i Rumunia stosowały część przepisów umowy o swobodnym przepływie osób, w tym dotyczących kontroli granic zewnętrznych, współpracy policyjnej oraz korzystania z Systemu Informacji Schengen (SIS). Jednak pełna implementacja dorobku prawnego Schengen—w szczególności zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych—była opóźniona. Obecna decyzja jest ostatecznym krokiem ku pełnej integracji tych państw w ramach wspólnoty z otwartymi granicami.
Długo Oczekiwana Zmiana
Zniesienie kontroli granicznych jest wynikiem decyzji Rady UE z 30 grudnia 2023 roku, na mocy której od 31 marca 2024 roku mają zostać zastosowane pozostałe przepisy dorobku Schengen, w tym zniesienie kontroli osób na granicach wewnętrznych powietrznych i morskich. To zakończenie długotrwałych negocjacji oraz stopniowego wdrażania pełnego członkostwa Bułgarii i Rumunii w strefie Schengen.
Dla samej Strefy Schengen, ten krok stanowi kluczowy moment w rozwoju największej strefy wolnego przepływu osób na świecie. Od momentu swojego powstania w 1985 roku, kiedy zniesiono kontrole graniczne między Francją, Niemcami, Belgią, Holandią i Luksemburgiem, Strefa Schengen rozrosła się do 29 krajów, obejmujących 25 państw członkowskich UE oraz Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię. Dołączenie Bułgarii i Rumunii to kolejny ważny etap w tym procesie.
