Strona głównaRozmaitościZdrowie & UrodaPłatki zbożowe – które wybrać?

Płatki zbożowe – które wybrać?

Szybkie do przygotowania, smaczne i sycące. Są doskonałą propozycją na śniadanie, pełną energii pochodzącej z węglowodanów. Coraz częściej są fortyfikowane, przez co zawierają sporą porcję witamin i składników mineralnych.

Mowa oczywiście o płatkach zbożowych. Producenci dbają o różnorodność tego typu produktów i w ten sposób komplikują wybór tych najsmaczniejszych, a jednocześnie najbardziej odpowiednich.

Najpowszechniejsza forma spożywania płatków zbożowych (z produktami mlecznymi) zapewnia efekt uzupełniania się aminokwasów. Lizyna jest aminokwasem ograniczającym wartość biologiczną produktów zbożowych, natomiast w produktach mlecznych jest jej nadmiar. W efekcie otrzymujemy podniesienie wartości biologicznej białka, tak ważne dla wegetarian. Dodatkowo płatki zbożowe zapewniają dowóz witamin z grupy B (B1, B2, B6, B12, kwasu foliowego oraz pantotenowego), witamin C, E, a także wapnia, żelaza oraz błonnika pokarmowego.

Historia płatków
Płatki powstały w sposób zupełnie przypadkowy. W 1894 roku dr John Harvey Kellog gotował pszenicę dla swoich podopiecznych w sanatorium w Michigan. Niestety, ziarna się rozgotowały się. Ograniczone możliwości finansowe, nie pozwoliły wyrzucić nieudanego dania. Po rozwałkowaniu, okazało się, że ciasto nie jest spójne, natomiast po osuszeniu nowy wynalazek okazał się całkiem smaczny. Kolejne eksperymenty dotyczyły już innych zbóż. W kolejnym roku rozpoczęto starania związane z opatentowaniem nowego produktu.

Kaloryczność płatków zbożowych waha się w przedziale ok. 320- 390 kcal/ 100 g. Jednak wszelkie dodatki w postaci syropu glukozowego czy suszonych owoców podnoszą ową kaloryczność. Crunchy są rodzajem płatków zbożowych o wyższej kaloryczności- w okolicach 450 gram. Najlepiej jest wybierać płatki z pełnego ziarna zbóż. Zachowują wtedy najwyższe wartości odżywcze. Również pomagają zapobiegać nowotworom, otyłości, cukrzycy, a także zachować zdrowe serce. Na dzień obecny w sprzedaży występuje kilka głównych rodzajów płatków. Które wybrać? Postaram się przybliżyć kryteria.

Płatki kukurydziane- nie wybieraj przy problemach z nadciśnieniem
Są bogatym źródłem błonnika pokarmowego (prawie 7 g w 100 g produktu), a także magnezu, żelaza, potasu, selenu. Dodatkowym atutem jest możliwość spożywania przez chorych na celiakię ze względu na brak glutenu w kukurydzy. Niestety, są również ukrytym źródłem sodu, dlatego nie są polecane przy problemach z nerkami, nadciśnieniem czy niewydolnością krążenia. Można je spożywać z produktami mlecznymi, dowolnie eksperymentując z dodatkami, ale również doskonale sprawdzają się jako nowoczesna panierka do potraw z chudego drobiu. Są lekkostrawne, a zatem także odpowiednie dla dzieci.

platki owsPłatki owsiane- wspomóż unormowanie poziomu cholesterolu
Owsianka zyskuje sobie coraz więcej zwolenników. Dlaczego tak jest? Zostało przeprowadzonych wiele badań związanych z owsem. Wynika z nich, że dzięki zawartości betaglukanów pomaga on w obniżeniu poziomu cholesterolu, usprawnia proces trawienia, ma również swój udział w oczyszczaniu organizmu z toksyn. Płatki owsiane należą do produktów o wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, a więc cukrów złożonych, a co za tym idzie stabilizują poziom cukru we krwi i mogą zapobiegać cukrzycy. Są źródłem żelaza, magnezu, cynku, potasu, fosforu, wapnia, witamin B1, B6, E, kwasu foliowego, a także pierwiastków śladowych- selenu, miedzi, manganu oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawartość wyżej wymienionych substancji odżywczych może warunkować zapobieganie chorobom serca oraz nadciśnieniu. Wykazano również działanie estrogenopodobne oraz przeciwutleniające, a dzięki zawartości substancji psychoaktywnych również przeciwdepresyjne oraz wspomagające leczenie uzależnień od nikotyny.

Wysokie dawki u osób nadwrażliwych mogą powodować wzdęcia, gazy, przewlekłe problemy z wypróżnianiem się, bóle brzucha, również nietolerancję. Szczególnie dzieje się tak, gdy nie pamiętamy, że pozytywne działanie włókna pokarmowego należy zmaksymalizować przez odpowiednią podaż płynów.

W sprzedaży możemy znaleźć 3 klasy tych płatków: zwykłe, górskie i błyskawiczne. Najmniejszym stopniem przetworzenia charakteryzują się pierwsze z nich. Tylko płatki błyskawiczne są gotowe do spożycia bez gotowania. Możemy je spożywać z przeróżnymi dodatkami, od świeżych czy mrożonych owoców po orzechy ziemne czy inne bakalie. Dodatek miodu dodaje słodyczy. Płatki te można również wykorzystać jako dodatek do ciasta naleśnikowego czy placuszków owsianych.

platki zbPłatki jęczmienne- zapobiegaj zaparciom
Zawierają prawie 10 g błonnika pokarmowego na 100 g produktu, związane jest to z najwyższą ze wszystkich zbóż zawartością betaglukanów w jęczmieniu. Wiąże się z tym możliwy pozytywny wpływ na zapobieganie zaparciom, wzdęciom i niestrawności. Również zmniejsza ryzyko zawału serca oraz pomaga obniżać cholesterol. Betaglukany wykazują również działanie przeciwwirusowe, a co za tym idzie podnoszące odporność. Płatki jęczmienne zawierają w swym składzie witaminy z grupy B, żelazo, magnez, wapń, cynk, potas, fosfor, miedź, chrom. Ten ostatni może stymulować produkcję insuliny we krwi, a zatem regulować poziom glukozy. Zawarte w nich przeciwutleniacze, w tym tokotrienole, kwercetyna selen i kwasy fenolowe pomagają zapobiegać nowotworom.

Płatki gryczane- jeżeli jesteś wegetarianinem
Różnią się od płatków z innych zbóż przede wszystkim składem aminokwasowym. Zawierają lizynę oraz leucynę, a więc mają lepiej zbilansowany skład aminokwasowy. Owe aminokwasy bardzo dobrze wpływają na pracę mózgu. Ponadto rodzaj zboża pozwala na spożywanie ich przez osoby będące na diecie bezglutenowej. Zawierają mnóstwo składników mineralnych niezbędnych dla naszego organizmu, a więc magnez, żelazo, wapń, siarkę, kobalt, nikiel, miedź, cynk, bor, jod. Są również źródłem witaminy E oraz B1 i B2.

Płatki żytnie- aby zapobiec nowotworom
Są polecane w diecie odchudzającej- udowodniono, że lepiej sycą niż płatki z pszenicy. Regulują przemianę materii. Zawierają cały wachlarz składników mineralnych (żelazo, magnez, potas, wapń, a także sód, mangan, kobalt, miedź, cynk, chrom, fosfor, jod, fluor, bor) oraz witamin z grupy B (B1, B2, B6, PP, inozytolu, kwasu pantotenowego oraz foliowego) i witaminy E. Dzięki zawartości lignanów są czynnikiem zapobiegającym chorobom układu sercowo- naczyniowego, a także nowotworów piersi, prostaty, okrężnicy oraz kamicy żółciowej.

Płatki jaglane- jeżeli nie tolerujesz glutenu
Podobnie jak wszystkie produkty zbożowe są dobrym źródłem witamin z grupy B, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Zawierają również kwas krzemowy, który ma działanie wygładzające cerę, wzmacniające włosy oraz paznokcie. Płatki jaglane są również źródłem witaminy E oraz wapnia, żelaza, potasu, fosfor, cynku oraz manganu. Dodatkową ich zaletą jest fakt, że można je zaliczyć do produktów bezglutenowych.

platki-otrOtręby- usprawnij perystaltykę jelit
Są produktem powstałym z przemiału pełnego ziarna zbóż (pszenicy, owsa lub żyta). W ich skład wchodzi głównie zewnętrzna warstwa ziarna- okrywa owocowo-nasienna. Jest to najbogatsza pod względem składników odżywczych część ziarna. Zawierają one sporą ilość błonnika nierozpuszczalnego i dlatego też usprawniają perystaltykę jelit. Przyspieszają też metabolizm, walcząc jednocześnie z zaparciami. Mogą również zapobiegać nowotworom jelita grubego czy żołądka. Cechują się wysoką zawartością witamin A, E oraz fosforu, wapnia, potasu, cynku oraz magnezu. Sprawdzają się jako odżywczy dodatek do jogurtów czy serków homogenizowanych, a także składnik chleba, musli, batoników zbożowych czy ciasteczek.

Otręby pszenne zawierają spore ilości fosforu, potasu, magnezu, żelaza, a także cynku oraz manganu. Absorbują z organizmu substancje toksyczne i wspomagają ich wydalanie. Zapobiegają nowotworom sutka. Mogą mieć także działanie przeciwpasożytnicze. Niestety u osób nadwrażliwych mogą się zdarzyć niepożądane objawy, m.in. mogą być przyczyną alergii, nietolerancji, nadpobudliwości jelita grubego czy zaostrzać objawy reumatyzmu. Najważniejszy jest umiar.

Otręby owsiane posiadają udokumentowane pozytywne działanie na zawartość cholesterolu we krwi. Regulują przemianę materii i są pomocne w diecie odchudzającej.

Crunchy- do pochrupania
Tę mieszankę różnych płatków zbożowych, prażonych w oleju możemy wykonać sami w domu. Wystarczy połączyć ulubione płatki, posiekane orzechy czy owoce suszone, „skleić” miodem i podprażyć na patelni lub w piekarniku. Wersja dostępna w sprzedaży zawiera zazwyczaj karmel lub syrop. Dzięki prażeniu crunchy nabiera chrupkości. Dostarcza spore ilości błonnika pokarmowego i pobudza perystaltykę jelit. Mogą być wykorzystywane do ciast, deserów czy batoników lub tradycyjnie zjedzone z mlekiem czy jogurtem.

Musli- wykorzystaj do wypieku pysznych ciasteczek
Wymyślił je prawdopodobnie szwajcarski lekarz M. Bircher- Benner, podając pacjentom w swoim szpitalu. Jest to produkt podobny do crunchy, zawierający zmieszane płatki zbożowe, bakalie, orzechy, rodzynki, suszone owoce, jednak nie jest on prażony w oleju, dzięki temu ma zdecydowanie niższą kaloryczność. Najlepiej smakują z dodatkiem mleka czy jogurtu, ale mogą być też doskonałą „bazą” do wypieku własnoręcznych batoników czy ciasteczek zbożowych.

Sylwia Jackowiak

www.vitalia.pl

 

NAJNOWSZE

KUCHNIA

Informacje polonijne