Utworzony przez podwójną deltę dwóch rzek, Acheloos i Evinos, kompleks lagun Mesolongi-Aitoliko w północnej części Zatoki, Patra jest jednym z największych i najbardziej zróżnicowanych biologicznie systemów lagun na Morzu Śródziemnym.
Chroniony Konwencją Ramsar o terenach podmokłych i włączony do sieci Natura 2000 Park Narodowy Mesolongi-Aitoliko Lagoon jest bogaty w florę i faunę, w tym 290 gatunków ptaków i ponad 100 gatunków ryb. Zajmujące powierzchnię 150 kilometrów kwadratowych laguny są również domem dla wielowiekowych praktyk rybackich, w których wykorzystuje się pułapki na ryby – zwane „divari” – do tworzenia naturalnych hodowli ryb, a także sznury haczykowe, harpuny i sieci kwadratowe („stafnokari”).
Tradycyjne praktyki rybackie od dawna stanowią integralną część dynamicznego krajobrazu regionu, sięgającego czasów średniowiecza. Podczas rewolucji greckiej połowy w lagunach umożliwiły miastu Mesolongi przetrwanie trzech długich oblężeń w latach 1822, 1823 i 1825.
Obecnie na lagunach działa ponad 700 rybaków, zrzeszonych w 10 spółdzielniach. Rybacy, których tradycje były przekazywane z pokolenia na pokolenie, nadal odgrywają ważną rolę w lokalnej gospodarce. Pełnią również funkcję strażników środowiska, chroniąc bioróżnorodność obszaru i zapewniając zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi lagun.
W niedawnym ogłoszeniu greckiego Ministerstwa Kultury tradycyjne dziedzictwo rybackie lagun zostało oficjalnie zarejestrowane w krajowym spisie niematerialnego dziedzictwa kulturowego Grecji.
Inicjatywa została zainicjowana przez Komitet Zarządzający Parku Narodowego Mesolongi-Aitoliko Lagoon we współpracy z Śródziemnomorskim Instytutem Przyrody i Anthropos (MedINA).
Przedstawiciele społeczności rybackiej wzięli udział w dniu informacyjnym i uświadamiającym dla lokalnej społeczności.
W oświadczeniu Minister Kultury Lina Mendoni powiedziała: „Tradycyjne rybołówstwo Parku Narodowego Mesolongi-Aitoliko Lagoon to tradycyjna praktyka związana z kreatywnością mieszkańców tego obszaru i zrównoważonym zarządzaniem zasobami naturalnymi. To tradycyjne know-how, które musimy utrwalić i zachować”.
Ważne aspekty tego wielowiekowego dziedzictwa zostaną teraz starannie zachowane, w tym wiedza o „vallicultura” (akwakultura lagunowa), szkutnictwie oraz budowie specjalistycznych narzędzi i sprzętu, łączących lokalną wiedzę z długoterminowymi rozwiązaniami na rzecz zrównoważonego rozwoju.
„Grecki kawior”
Tradycyjnym przysmakiem z ryb złowionych w lagunach jest „avgotaracho Messolongiou”, słona, wędzona ikra rybna podobna do słynnej włoskiej bottargi. Pozyskiwane z barweny płaskogłowej (Mugil cephalus), jajniki są usuwane z ryb, myte i solone oraz suszone na słońcu. Następnie jest zamykany w stopionym wosku pszczelim.
Avgotaracho Messolongiou jest zarejestrowana jako posiadająca grecką i europejską chronioną nazwę pochodzenia (PDO) – jeden z niewielu produktów z owoców morza z ChNP w UE – i ma znaczną wartość handlową dla lokalnej gospodarki.
