Polonia zamieszkująca Kretę zebrała się w Rethymno, by uczcić pamięć polskich żołnierzy spoczywających na tamtejszym Polskim Cmentarzu Wojskowym. To miejsce ma wyjątkowe znaczenie dla lokalnej społeczności – upamiętnia polskich żołnierzy, którzy walczyli o wolność Krety. W dniu Wszystkich Świętych Polacy zamieszkujący wyspę oraz Sławomir Pyl, Konsul RP w Atenach, wzięli udział w uroczystej mszy świętej, odprawionej w kościele pw. św. Antoniego Padewskiego w Rethymno. Mszę celebrował ksiądz Maciej Mech, posługujący na co dzień w greckiej parafii katolickiej w Heraklionie. Msza była wyjątkową okazją do wspólnej modlitwy za zmarłych, zwłaszcza za polskich żołnierzy, którzy spoczęli na tej ziemi.
Hołd polskim żołnierzom w Rethymno
Po zakończeniu mszy przedstawiciele polskiej społeczności, w tym pani Ewa Skandalis, wieloletnia pracowniczka Konsulatu Honorowego RP w Heraklionie, pani Magdalena Day, prezes Klubu Przyjaciół Polski „Orzeł Biały”, a także reprezentanci polskich szkół z Heraklionu i Chanii wraz z ich dyrektorkami, Mariolą Klatką i Karoliną Koleczko, złożyli wieńce przed pamiątkową tablicą dedykowaną polskim żołnierzom. Towarzyszył im Konsul Sławomir Pyl oraz Polonia mieszkająca na Krecie. Tablica, na której widnieje napis w trzech językach: „Miejsce wiecznego spoczynku żołnierzy polskich poległych w walce o wolność Grecji”, przypomina o ich poświęceniu i oddaniu sprawie wolności. Wyryte na białej tablicy daty 1897-1905 przywołują pamięć o Polakach, którzy walczyli o wolność Grecji, mimo że sami nie posiadali wtedy własnej, niepodległej ojczyzny.
Polski cmentarz wojskowy – symbol polskiego ducha na obczyźnie
Na rogu ulic Kriari i Timoleontos Vassou w Rethymno znajduje się niewielki, skromny cmentarz, otoczony białym murem, na którym wisi tablica poświęcona poległym Polakom. Cmentarz, choć ukryty na uboczu i niepozorny, ma wielką wartość historyczną i symboliczną – to miejsce pochówku 18 polskich żołnierzy, walczących po stronie armii rosyjskiej w wojnie o wolność Grecji przeciwko Imperium Osmańskiemu. Żołnierze ci, choć sami pochodzili z ziem będących pod zaborami, walczyli o prawo do wolności innych narodów, wierni zasadzie „Za wolność naszą i waszą.”
Na tym cichym, skromnym cmentarzu, wśród białych nagrobków oznaczonych krzyżami, spoczywają bohaterowie, którzy oddali swoje życie w imię wolności i solidarności. Ich poświęcenie jest przypomnieniem, że polski duch walki i ofiarności istniał niezależnie od granic i wykraczał poza narodowe interesy, kierując się uniwersalnym pragnieniem wolności i pokoju.
Wspólne wyzwania Polonii na Krecie
Po uroczystościach Konsul Sławomir Pyl spotkał się z przedstawicielami polskiej społeczności, aby omówić kluczowe kwestie i wyzwania, przed którymi stoją Polacy na Krecie. Rozmowy dotyczyły m.in. funkcjonowania polskich szkół na wyspie, potrzeby motywacji młodzieży polonijnej do nauki języka polskiego oraz nadchodzących wydarzeń. Wizyta Konsula była także okazją do przeprowadzenia dyżuru paszportowego oraz odwiedzenia Szkoły Polskiej w Chanii.
Polonia mieszkująca na Krecie wykazuje ogromne zaangażowanie, współpracując w duchu otwartości i przyjaźni, aby podtrzymywać polską kulturę, tradycje i znajomość języka polskiego. Polski Cmentarz Wojskowy w Rethymno pozostaje symbolem tego dziedzictwa – miejscem pamięci, które nie szuka rozgłosu, lecz przypomina o poświęceniu, solidarności i wartości polskiej tożsamości na obczyźnie.
