Strona głównaKulturaKarty historiiRok 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego: Uhonorowanie Wielkiego Poety

Rok 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego: Uhonorowanie Wielkiego Poety

28 lipca 2024 jak mówi uchwała: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 130. rocznicę urodzin Kazimierza Wierzyńskiego – wielkiego artysty słowa, niezłomnego w podtrzymywaniu ducha polskiej niezawisłości – ustanawia rok 2024 Rokiem Kazimierza Wierzyńskiego”.

Członek grupy Skamander, dziennikarz, miłośnik sportu i jedna z najciekawszych postaci dwudziestolecia międzywojennego.

Poeta urodził się 27 sierpnia 1894 roku w Drohobyczu. Ukończył liceum w Stryju w 1912 roku, a następnie studiował filozofię, literaturę i historię na uniwersytetach w Krakowie i Wiedniu, a po wojnie krótko we Lwowie. Debiutował w 1913 roku wierszem „Hej, kiedyż, kiedyż!” opublikowanym w drohobyckiej jednodniówce „1863”. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu został wcielony do armii austriackiej. W latach 1915-1918 przebywał w niewoli rosyjskiej. Po ucieczce z obozu zaangażował się w konspiracyjną działalność w Kijowie, skąd udało mu się przedostać do Warszawy jesienią 1918 roku. Tam rozpoczął działalność w literackim życiu stolicy.

Kazimierz Wierzyński był jednym z założycieli grupy poetyckiej „Skamander” i współpracował z pismem „Pro Arte et Studio”. Jego debiutancki tomik poetycki „Wiosna i wino” ukazał się w 1919 roku i został on uznany za jeden z najradośniejszych zbiorów poezji polskich dziejów.

„Wiosna i wino: dwie wargi, co swymi
Pocałunkami mieszają sny w głowie,
Że się zawraca do góry i dymi!…
O, przyjaciele! Piję wasze zdrowie!”

„Precz z teatrem! Niech żyje sport!”

Po wojnie osiedlił się w Warszawie, gdzie mieszkał przez cały okres międzywojenny. Współpracował z miesięcznikami „Skamander” i „Wiadomości Literackie”, był recenzentem literackim i teatralnym „Gazety Polskiej”, redagował tygodnik „Przegląd Sportowy” oraz „Kultura”. Jego praca w „Przeglądzie Sportowym” była efektem pasji do sportu, zwłaszcza piłki nożnej. W 1927 roku, w wywiadzie dla pisma „Commedia” zatytułowanym „Precz z teatrem! Niech żyje sport!”, stwierdził: „Kiedy słyszę moich znajomych, ozdobionych wąsami lub brodami, wygłaszających patetyczne i nudne frazy, to muszę przyznać, że mnie to bardzo bawi. W takich chwilach wolę wybrać się na boisko.”

Pod jego kierownictwem pismo przeszło gruntowne zmiany w zakresie formatu, objętości i stylu pisarskiego, co sprawiło, że stało się ono nie tylko najpopularniejszym magazynem sportowym w Polsce, ale również jednym z najlepszych w Europie. Zdobył wiele nagród literackich, jedną z nich była Państwowa Nagroda Literacka. W 1938 roku został powołany na członka Polskiej Akademii Literatury.

Jarosław Iwaszkiewicz, Antoni Słonimski, Jan Lechoń i Kazimierz Wierzyński na dworcu w Warszawie przed odjazdem na wieczór literacki do Pragi. Fot. NAC, 1-K-2068

Od Lwowa do Londynu: Ostatnie Lata Twórczości Poety

Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się wraz z zespołem „Gazety Polskiej” do Lwowa, a następnie dotarł do Stanów Zjednoczonych. W Stanach Zjednoczonych podjął współpracę z londyńskimi „Wiadomościami”. W sumie opublikował pięć tomów poezji, w tym słynne „Krzyże i miecze”. W tym ciężkim czasie stracił niemal całą rodzinę, w tym rodziców i brata. Publikował w wydawnictwach londyńskich oraz w paryskim Instytucie Literackim. Podjął również współpracę z Radiem Wolna Europa.

Ostatni tomik poetycki, „Sen mara”, ukończył krótko przed swoją śmiercią, która miała miejsce 13 lutego 1969 roku w Londynie. Tomik został wydany już po jego śmierci.

Poezja Patriotyzmu i Nadziei

Kazimierz Wierzyński, jeden z najważniejszych polskich poetów XX wieku, odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu literatury i kultury polskiej, zwłaszcza w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Poeta często poruszał w swojej twórczości tematy patriotyczne i narodowe, co umacniało poczucie tożsamości i wspólnoty wśród Polaków. Jego poezja odzwierciedlała ducha narodu polskiego i niosła nadzieję w trudnych czasach. Jego twórczość miała duże znaczenie dla Polaków zarówno w kraju, jak i na emigracji.

Julia Tomczak

NAJNOWSZE

KUCHNIA

Informacje polonijne