Ziemniaki od wieków stanowią podstawę kuchni na całym świecie, ale niektóre odmiany wyróżniają się wyjątkową jakością i smakiem. Grecja, znana z bogatej tradycji kulinarnej, może poszczycić się dwiema szczególnie cenionymi odmianami: ziemniakami z Kato Nevrokopi i ziemniakami z Naxos. Ostatnio te wyjątkowe warzywa zdobyły międzynarodowe uznanie, a Kato Nevrokopi zostało uznane za najlepszą odmianę w kategorii „ziemniaki” na prestiżowych Taste Awards 2023-2024.
Ziemniaki Kato Nevrokopi – perła greckiego rolnictwa
Ziemniaki z Kato Nevrokopi, uprawiane w północnej Grecji, są jednymi z najwyżej cenionych w kraju. Region ten obejmuje miejscowości takie jak Kato Vrontos, Perithori, Dasoto, Lefkogia, Khrisokefalos, Okhiro, Vathitopos i Katafitos. Uprawa tych ziemniaków rozpoczęła się w latach 20. XX wieku i szybko stała się symbolem jakości.
Charakterystyczne dla tej odmiany są doskonały smak i wysoka zawartość skrobi, co czyni je idealnym składnikiem do wielu potraw. Kluczowym czynnikiem wpływającym na ich wyjątkowe walory jest unikalny mikroklimat regionu. Lata są tam gorące, z temperaturami dochodzącymi do 35°C, ale noce pozostają chłodne (15-20°C). Te nagłe zmiany temperatury sprzyjają produkcji skrobi, witamin i mikroelementów, które nadają ziemniakom intensywny smak.
Ziemia w dolinie Kato Nevrokopi jest piaszczysta i lekko kwaśna, co również przyczynia się do jakości upraw. Wysoko położone pola oraz długie zimy, w czasie których śnieg pokrywa glebę przez kilka miesięcy, sprawiają, że ziemia pozostaje bogata w składniki odżywcze. Dzięki temu w regionie można zbierać tylko jeden plon rocznie, co przekłada się na wyjątkową jakość bulw.
W 2002 roku ziemniaki Kato Nevrokopi otrzymały oznaczenie Chronione Oznaczenie Geograficzne (PGI), co gwarantuje ich autentyczność i niepowtarzalne cechy. Niedawno zdobyły tytuł najlepszej odmiany na świecie w konkursie Taste Awards 2024-2025 organizowanym przez Taste Atlas, co umocniło ich pozycję na rynku międzynarodowym.
Ziemniaki z Naxos – duma Cyklad
Drugą znakomitą grecką odmianą są ziemniaki z wyspy Naxos. Uprawiane są tam odmiany takie jak Liseta, Spunta, Marfona, Vivaldi i Alaska, które charakteryzują się gładką, żółtą skórką i wysoką zawartością skrobi.
Na Naxos ziemniaki uprawia się ręcznie, co dodatkowo podkreśla ich jakość i unikalność. Wyspa posiada idealne warunki do ich wzrostu: żyzną glebę, odpowiednią wilgotność i łagodny klimat śródziemnomorski. Ziemniaki z Naxos są nieodłącznym elementem greckiej kuchni i często można je spotkać w tradycyjnych potrawach, takich jak pieczone ziemniaki z oliwą i oregano czy popularne greckie frytki.
Greckie ziemniaki na tle światowej konkurencji
Oprócz greckich odmian, w rankingu najlepszych ziemniaków na świecie znalazły się także:
- Yukon Gold (Kanada) – uniwersalna odmiana o żółtej skórce i miąższu,
- Papa Criolla (Kolumbia) – małe, intensywnie żółte bulwy bogate w luteinę,
- Pataca de Galicia (Hiszpania) – ziemniaki z regionu Galicji o bogatym smaku,
- French Fingerling (Francja) – małe, podłużne bulwy o orzechowym posmaku,
- Idaho Potatoes (USA) – popularne amerykańskie odmiany, w tym Russet Burbank,
- Papa Púrpura (Peru) – fioletowe bulwy o intensywnym smaku,
- Lički Krumpir (Chorwacja) – bogate w skrobię ziemniaki o jasnym miąższu,
- Pomme de Terre de Noirmoutier (Francja) – delikatne bulwy o cienkiej skórce.
Ziemniaki – więcej niż tylko dodatek
Greckie ziemniaki to nie tylko smaczny dodatek do potraw, ale także symbol tradycji i dbałości o jakość. Kato Nevrokopi i Naxos udowadniają, że odpowiednie warunki uprawy i lokalne metody rolnicze mogą stworzyć produkt o wyjątkowych walorach smakowych i odżywczych. Dzięki międzynarodowym nagrodom te greckie perły rolnictwa zyskują coraz większe uznanie na całym świecie.
