W dniu 25 października 2015 r. czekają nas wybory do Sejmu i Senatu. Warto zapoznać się z podstawowymi informacjami na temat ich organizacji i przeprowadzania, a przede wszystkim dowiedzieć się jakie wymogi musimy spełnić, aby jako obywatele polscy mieszkający za granicą, wziąć w nich udział i tym samym skorzystać z jednego z naszych najważniejszych obywatelskich praw.
PYTANIE: Kiedy odbędą się wybory?
ODPOWIEDŹ: wybory zostały wyznaczone na dzień 25 października 2015 r. Głosowanie będzie odbywać się w lokalach obwodowych komisji wyborczych między godzinami 7.00 a 21.00.
PYTANIE: Czy mogę brać udział w Wyborach do Sejmu i Senatu RP mieszkając w Grecji?
ODPOWIEDŹ: Tak, ale tylko jeżeli najpóźniej w dniu głosowania masz ukończone 18 lat, posiadasz ważny polski paszport lub dowód osobisty i dokonasz wcześniej osobistego zgłoszenia do spisu wyborców. Głosować nie mogą osoby ubezwłasnowolnione, pozbawione praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu lub pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.
PYTANIE: Co to jest spis wyborców i kto go prowadzi?
ODPOWIEDŹ: Spis wyborców to lista, na której wpisuje się osoby, którym przysługuje prawo wyborcze. Warto zaznaczyć, że w Polsce gminy prowadzą i aktualizują stały rejestr wyborców mieszkających w kraju, na którego podstawie sporządzany jest spis wyborców. Za granicą natomiast nie ma stałego rejestru czy spisu wyborców przebywających za granicą. Właściwy terytorialnie konsul sporządza nowy spis wyborców przed każdymi wyborami. Dlatego niezwykle ważne jest aby przed każdymi wyborami wyborca mieszkający za granicą dokonał zgłoszenia do spisu wyborców. W przeciwnym razie nie będzie mógł oddać głosu. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu wyborców. Ze względu na ochronę danych osobowych spis wyborców jest niszczony po każdych wyborach.
PYTANIE: Kiedy i jak mogę dokonać zgłoszenia do spisu wyborców?
ODPOWIEDŹ: w przypadku zamiaru głosowania korespondencyjnego do 7 października 2015, a w przypadku głosowania osobistego do 22 października 2015 r. (do godziny 24.00 danego dnia). Informację o rozpoczęciu możliwości dokonywania zgłoszeń do spisu wyborców rozpowszechnia przed każdymi wyborami konsul. Zachęcamy więc do śledzenia informacji pojawiających się na stronie internetowej konsulatu. Zgłoszenia można dokonać dopiero po ukazaniu się informacji od konsula. Wpisu najlepiej i najszybciej dokonać samodzielnie na portalu https://ewybory.msz.gov.pl/ .
Możliwe jest także dokonanie wpisu na podstawie osobistego zgłoszenia wniesionego do konsulatu ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie lub telefaksem.
Zgłoszenie musi zawierać wszystkie następujące dane:
– nazwisko i imię (imiona),
– imię ojca,
– datę urodzenia,
– numer ewidencyjny PESEL,
– adres zamieszkania lub pobytu wyborcy za granicą,-
– numer ważnego polskiego paszportu lub dowodu osobistego, miejsce i datę jego wydania oraz datę ważności.
W przypadku obywateli polskich którzy nie są wymeldowani z Polski – koniecznie adres zamieszkania w Polsce, tj. miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców.
– określenie komisji wyborczej, w której mamy zamiar głosować
Niezwykle ważne jest, aby dokonując zgłoszenia stosować dokładnie taką pisownię i podawać dokładnie takie dane, jakie widnieją w ważnym polskim dokumencie tożsamości.
PYTANIE: Co jeśli po dokonaniu zgłoszenia do spisu wyborców okaże się, ze w dniu wyborów będę przebywał na terenie innego obwodu wyborczego?
ODPOWIEDŹ: Wyborca zmieniający miejsce pobytu przed terminem wyborów może otrzymać na swój wniosek zaświadczenie o prawie do głosowania. Zaświadczenie takie może wydać konsul, który przyjął nasze zgłoszenie do spisu wyborców, a w Polsce urząd gminy. Na podstawie takiego zaświadczenia możliwe jest głosowanie w dowolnym lokalu wyborczym w kraju lub za granicą.
PYTANIE: Czy możliwe jest głosowanie korespondencyjne?
ODPOWIEDŹ: Tak, ale przypadku zamiaru głosowania korespondencyjnego zgłoszenia do spisu wyborców należy dokonać już do 7 października 2015.
Zgłoszenie musi zawierać wszystkie następujące dane:
– nazwisko i imię (imiona),
– imię ojca,
– datę urodzenia,
– numer ewidencyjny PESEL,
– adres zamieszkania lub pobytu wyborcy za granicą,
– numer ważnego polskiego paszportu lub dowodu osobistego, miejsce i datę jego wydania oraz datę ważności.
W przypadku obywateli polskich którzy nie są wymeldowani z Polski – koniecznie adres zamieszkania w Polsce, tj. miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców.
– określenie komisji wyborczej, w której mamy zamiar głosować
– adres, na który ma być wysłany pakiet wyborczy, albo deklarację osobistego odbioru pakietu wyborczego.
Na podstawie takiego zgłoszenia konsul wpisuje osobę do spisu wyborców i wysyła pakiet wyborczy, zawierający m. in. kartę do głosowania, kopertę zwrotną i instrukcję. Wyborca musi następnie odesłać niezwłocznie swój głos (na własny koszt) na adres wskazany przez konsula. W głosowaniu uwzględnia się wyłącznie koperty zwrotne od wyborców, które wpłyną do konsula najpóźniej w godzinach pracy urzędu konsularnego, w ostatnim dniu roboczym przed dniem wyborów. Wyborca może doręczyć komisji wyborczej osobiście swój głos w formie zwrotnego pakietu wyborczego w dniu głosowania do jego zakończenia.
PYTANIE: Czy mogę głosować za pośrednictwem pełnomocnika?
ODPOWIEDŹ: Nie. Art. 54§4 Kodeksu wyborczego wyłącza taką możliwość.
PYTANIE: Czy w Grecji mogą̨ głosować obywatele polscy, którzy tylko czasowo tutaj przebywają̨?
ODPOWIEDŹ: Osoby mieszkające w Polsce, które w czasie wyborów nie będą mogły oddać głosu w kraju, a będą przebywać wtedy w Grecji mogą wziąć udział w głosowaniu po okazaniu zaświadczenia o prawie do głosowania otrzymanego z urzędu gminy w Polsce. Trzeba wiec pamiętać, aby przed wyjazdem z Polski uzyskać takie zaświadczenie. Osoby z zaświadczeniem nie muszą dokonywać uprzedniego zgłoszenia do spisu wyborców prowadzonego przez konsula.
PYTANIE: Jakie przepisy regulują kwestie związane z organizacją i przeprowadzaniem wyborów?
ODPOWIEDŹ: Podstawowe akty prawne to Konstytucja RP i Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy.
PYTANIE: Jaki organ zajmuje się sprawami związanymi z wyborami?
ODPOWIEDŹ: Państwowa Komisja Wyborcza jest stałym najwyższym organem wyborczym właściwym w sprawach przeprowadzania wyborów i referendów. W skład Komisji wchodzi po trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sędziowie są̨ powoływani w skład Komisji przez Prezydenta RP.
PYTANIE: Gdzie mogę znaleźć więcej informacji na temat wyborów?
ODPOWIEDŹ: Wszystkie informacje, komunikaty i prawo wyborcze są̨ dostępne na stronie Państwowej Komisji Wyborczej: www.pkw.gov.pl.
