Fundacja Basil & Elise Goulandris nosi imię swoich założycieli i mieści się w oszałamiającym, nowoczesnym budynku, kilka metrów od stadionu Panathenaic w Atenach. Znajdująca się tu kolekcja sztuki jest jedną z najważniejszych prywatnych kolekcji, jakie zgromadzono w drugiej połowie XX wieku – na podobieństwo każdej z nich jest jednak również niezwykle subiektywna. Chociaż Basil i Elise Goulandris już na początku lat 50. otoczeni byli uznanymi historykami i profesjonalistami z rynku sztuki, para wybrała prace, kierując się własnymi upodobaniami i standardami estetycznymi. Swoją kolekcję budowali z troską, cierpliwością i prawdziwym oddaniem przez prawie pięćdziesiąt lat, po to, by pewnego dnia znalazła się w ich muzeum, od października 2019 roku otwartym dla zwiedzających i zdobiącym centrum greckiej stolicy.
Kolekcja skupia się głównie na sztuce współczesnej artystów greckich i zagranicznych i obejmuje 180 rzeźb, obrazów i szkiców, które przedstawiają panoramę najważniejszych twórców XIX i początku XX wieku. Znajdują się tutaj rzadkie dzieła mistrzów europejskiej awangardy, takich jak Cézanne, Monet, Gauguin, Degas, Miró, van Gogh, Rodin, Bonnard, Picasso, Giacometti, Léger , Toulouse-Lautrec, Braque, Balthus, a także dzieła wybitnych współczesnych malarzy greckich, w tym Parthenisa, Tsarouchisa, Moralisa, Tetsisa, Hadjikyriakosa-Ghikasa, Bouzianisa czy Vassiliou.
Budynek muzeum ma łączną powierzchnię 7250m2 i zajmuje 11 kondygnacji, z których pięć znajduje się pod ziemią. Powierzchnie wystawiennicze zajmują łącznie pięć kondygnacji, cztery naziemne o powierzchni 1124m2, mieszczące kolekcję stałą oraz jedną pod ziemią o powierzchni 530m2, w której odbywają się czasowe wystawy artystów greckich i zagranicznych. Ponadto znajduje się tutaj również audytorium, pracowania dla dzieci, gdzie odbywają się programy edukacyjne i zajęcia plastyczne, biblioteka artystyczna z czytelnią, licząca 6000 woluminów oraz sklep muzealny, w którym zwiedzający mogą nabyć publikacje Fundacji i innych wydawnictw, a także ciekawe upominki. Na antresoli zlokalizowano również muzealną kawiarnię-restaurację – jest to nowoczesny, miejski ogród, idealny na kawę, śniadanie, lunch lub lekką kolację, a przy tym oferujący innowacyjną wersję międzynarodowej kuchni greckiej, w pełni wykorzystującą świeże, wyłącznie śródziemnomorskie składniki.
Pierwszym nabytkiem sztuki Basila i Elise Goulandris był obraz Paula Cézanne’a, którego Picasso zwykł nazywać „ojcem wszystkich malarzy”. Przez prawie pięćdziesiąt lat małżeństwo zbudowało wyjątkową kolekcję z dziełami inspirującymi współczesnych artystów. Imponujące eksponaty muzeum pochodzą z okresu 1880-1980. Na pierwszym i drugim piętrze można podziwiać kreacje artystyczne El Greco, Paula Cézanne’a, Vincenta van Gogha, Paula Gauguina, Claude’a Moneta, Edgara Degasa, Pabla Picassa, Henri de Toulouse-Lautreca, Jacksona Pollocka czy Marca Chagalla. Na trzecim i czwartym piętrze znajduje się natomiast imponująca kolekcja greckiej sztuki współczesnej, która obejmuje dzieła Yannisa Moralisa, Giorgosa Bouzianisa, Yannisa Tsarouchisa, Nikosa Hatzikyriakosa-Ghiki, Michalisa Tombrosa, Parthenisa, Alekosa Fasianosa i innych.
Oprócz sztuk wizualnych w muzeum znajduje się również sala z pięknymi francuskimi meblami, wykonanymi przez wybitnych XVIII-wiecznych stolarzy, a także pomieszczenie poświęcone sztuce chińskiej, wykonanej z nefrytu i porcelany.
Dla zainteresowanych Basil & Elise Goulandris Foundation oferuje pokazy filmów dokumentalnych, gwarantujących wartościowe i ciekawe informacje na temat niektórych z eksponowanych prac. Ci, którzy pragną jeszcze bardziej zaangażować się w świat sztuki, mogą także wziąć udział w specjalnych zajęciach dla dzieci i dorosłych, uwzględniających warsztaty edukacyjne, które odbywają się co weekend. Również sama lokalizacja muzeum stanowi jego ogromny atut, ponieważ zapewnia piękny widok na Akropol, co sprawia, że jest ono atrakcyjnym miejscem nie tylko dla turystów i miłośników sztuki, ale zachęca także do organizowania tu koncertów, spektakli teatralnych, sympozjów czy konferencji.
Godziny otwarcia
Poniedziałek: 10:00-18:00
Środa: 10:00-18:00
Czwartek: 10:00-18:00
Piątek: 10:00-20:00
Sobota: 10:00-18:00
Niedziela: 10:00-18:00
Muzeum jest zamknięte we WTORKI, 1 stycznia, 6 stycznia, w pierwszy dzień Wielkiego Postu, Niedzielę Wielkanocną, Poniedziałek Wielkanocny, 25 marca, 15 sierpnia, 28 października i 25 grudnia.
Opłaty za wstęp
Bilet normalny: 10 euro
Bilet ulgowy: 7 euro
Dzieci do lat 12, osoby niepełnosprawne i osoby im towarzyszące, nauczyciele towarzyszący wizytom w szkołach, członkowie Izby Sztuk Pięknych Grecji, wykwalifikowani przewodnicy wycieczek i dziennikarze mogą odwiedzać muzeum za darmo.
Muzeum zapewnia wstęp priorytetowy posiadaczom biletów „bez kolejki”, członkom B&E, osobom, które zakupiły bilety drogą elektroniczną, a także osobom w ciąży i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
Muzeum oferuje zwiedzanie z przewodnikiem, na które bilety zakupić można online na stronie goulandris.gr lub w kasie muzeum (w zależności od dostępności). Zwiedzanie trwa zazwyczaj około 90 minut, w grupach od 3 do 20 osób.
Bilet normalny + wycieczka z przewodnikiem w języku angielskim: 15 euro
Bilet ulgowy + wycieczka z przewodnikiem w języku angielskim: 12 euro
Bezpłatny bilet wstępu + wycieczka z przewodnikiem w języku angielskim: 5 euro
Fundacja Basil & Elise Goulandris oferuje również swoim odwiedzającym, bez dodatkowych kosztów i w zależności od dostępności, osobiste audio przewodniki z nagranymi informacjami o dziełach znajdujących się w kolekcji.
Natalia Zientek