Κάθε χώρα γιορτάζει την ημέρα των Χριστουγέννων με τον δικό της μοναδικό τρόπο. Στην Πολωνία, η Παραμονή των Χριστουγέννων αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική γιορτή, στενά συνδεδεμένη με τις παραδόσεις της καθολικής πίστης. Μόλις εμφανιστεί το πρώτο άστρο στον ουρανό, το οποίο συμβολίζει το Άστρο της Βηθλεέμ, όλες οι οικογένειες στην Πολωνία συγκεντρώνονται γύρω από το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δείπνο.
Σύμφωνα με το πολωνικό έθιμο, το γιορτινό τραπέζι πρέπει να περιλαμβάνει συνολικά δώδεκα πιάτα, τα οποία συμβολίζουν τους Δώδεκα Αποστόλους του Χριστού και τους δώδεκα μήνες του χρόνου. Τα περισσότερα από αυτά τα εδέσματα παρασκευάζονται αποκλειστικά για εκείνη την ημέρα. Παρόλο που κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαίτερες παραδόσεις, κοινό χαρακτηριστικό είναι η αποχή από το κρέας.
Τα βασικά συστατικά των χριστουγεννιάτικων πιάτων είναι το λάχανο, τα μανιτάρια, το ψάρι, τα ζυμαρικά, τα λαχανικά και ο σπόρος της παπαρούνας. Ανάμεσα στις πολλές νόστιμες και παραδοσιακές συνταγές, συναντάμε:
Barszcz (κόκκινο μπορς)
Ίσως το πιο δημοφιλές πιάτο που σερβίρεται αυτήν την ημέρα είναι το barszcz, μια παραδοσιακή σούπα λαχανικών με βάση το παντζάρι. Συνοδεύεται από μικρά ζυμαρικά, γνωστά ως uszka («μικρά αυτιά»), τα οποία είναι γεμισμένα με ψιλοκομμένα μανιτάρια και τηγανητά κρεμμύδια.
Σε κάποιες περιοχές της χωράς εναλλακτικό πιάτο θεωρείται η μανιταρόσουπα ή η ψαρόσουπα.
Ψάρια
Τα ψάρια έχουν εξέχουσα θέση στο γιορτινό τραπέζι, καθώς οι Πολωνοί τους δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση την ημέρα αυτή. Έτσι, συναντάμε διάφορες σπεσιαλιτέ με ψάρια όπως σολομό, ρέγκα, ξιφία ή κυπρίνο, ένα παραδοσιακό ψάρι του γλυκού νερού.
Η ρέγκα είναι ένα ψάρι που μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς τρόπους. Στην Πολωνία, ωστόσο, υπάρχουν δύο παραδοσιακοί τρόποι σερβιρίσματος: με κρέμα και κρεμμύδια ή με λάδι και σκόρδο.
Το ψαρί κυπρίνος συνήθως σερβίρεται τηγανισμένο σε φέτες.
Pierogi – πιερόγκι
Τα pierogi αποτελούν το πιο δημοφιλές πολωνικό πιάτο στον κόσμο. Συχνά συναντάμε διάφορες παραλλαγές τους, οι οποίες διαφέρουν ως προς το μέγεθος και το πάχος της ζύμης. Οι Πολωνοί συνηθίζουν να τα γεμίζουν με λαχανικά, μανιτάρια, βραστές πατάτες με τηγανητά κρεμμύδια ή τυρί. Σε ορισμένες περιοχές, όμως, μπορούμε να τα βρούμε και σε γλυκιά εκδοχή, γεμισμένα με αποξηραμένα δαμάσκηνα ή σπόρους παπαρούνας.
Bigos – μπίγκος
Το bigos θεωρείται παραδοσιακό πιάτο των σλαβικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Πολωνίας. Η βάση του αποτελείται από τουρσί ή φρέσκο λάχανο, το οποίο μαγειρεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, ιδανικά για μερικές ημέρες ώστε να αναδειχθούν πλήρως οι γεύσεις. Αν και συνήθως συνοδεύεται με κρέας, την παραμονή των Χριστουγέννων αντικαθίσταται με μανιτάρια ή μικρά λευκά φασόλια.
Krokety – κρέπες πανέ με μανιτάρια
Κρέμες με πλούσια γεύση από ψιλοκομμένα τηγανητά μανιτάρια και κρεμμύδι.
Gołąbki – λαχανοντολμάδες
Μπορούν να παρομοιαστούν με τους λαχανοντολμάδες της ελληνικής κουζίνας. Φτιάχνονται από ένα μείγμα φαγόπυρου ή ρυζιού, κρεμμυδιών, μπαχαρικών και αποξηραμένων μανιταριών, τα οποία τυλίγονται σε βρασμένα φύλλα λάχανου. Είναι πολύ πιθανό να τα συναντήσετε σε διάφορες παραλλαγές.
Kutia
Το kutia είναι ένα ιδιαίτερο επιδόρπιο με καταγωγή από την Ανατολική Ευρώπη. Αποτελεί μείγμα κόκκων σιταριού, σπόρων παπαρούνας, μελιού και αποξηραμένων φρούτων, τα οποία μουλιάζουν σε κόκκινο κρασί ή λικέρ της αρεσκείας σας. Συνοδεύεται από διάφορους ξηρούς καρπούς, όπως αμύγδαλα, ηλιόσπορους ή καρύδια.
Ζυμαρικά με παπαρουνόσπορο
Πιάτο που περιέχει χυλοπίτες ή λαζάνια με σπόρους παπαρούνας, ξηρούς καρπούς, αμύγδαλα, αποξηραμένα φρούτα (όπως σύκα ή βερίκοκα) και ρούμι.
Makowiec – Μακόβιετς
Μακόβιετς ρολό κέικ με σπόρους παπαρούνας, ξηρούς καρπούς και σταφίδες.
Kompot – Κομποτ
Το κομπότ είναι το πιο τυπικό επιδόρπιο που σερβίρεται στο δείπνο της Παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Φτιάχνεται από δαμάσκηνα ή αποξηραμένα φρούτα. Όσο περισσότερο μένει το κομπότ, τόσο καλύτερη γεύση αποκτά.
Cwibak
Το Cwibak, αλλιώς γνωστό ως keks, είναι ένα κέικ γεμάτο αποξηραμένα φρούτα και αμύγδαλα κομμένα σε μπαστούνια. Δεν περιέχει γάλα, λίπος ή μπέικιν πάουντερ και έχει πραγματικά εξαιρετική γεύση.
Μάρκος Μαυρίδης
