Την Τετάρτη στους δρόμους της πολωνικής πρωτεύουσας τιμήθηκαν οι ήρωες της Εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας το 1943.
Κρατικοί αξιωματούχοι, διπλωμάτες και μέλη της εβραϊκής κοινότητας της Πολωνίας ήταν μεταξύ εκείνων που παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 80 χρόνων από το ξέσπασμα της εξέγερσης. Η ημέρα τελετών περιλάμβανε κατάθεση στεφάνων και συμβολική πορεία μνήμης. Κατά τη διάρκεια του εορτασμού οι πρόεδροι του Ισραήλ, της Πολωνίας και της Γερμανίας απέδωσαν ένα ξεχωριστό αφιέρωμα για όσους χάθηκαν εκείνα τα χρόνια, δηλώνοντας ότι αποτελούν σύμβολο γενναιότητας, αποφασιστικότητας και θάρρους σε έναν απεγνωσμένο αγώνα για την ελευθερία.
Η Εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας, η οποία ξέσπασε στις 19 Απριλίου 1943 και διήρκεσε μέχρι τις 16 Μαΐου, ήταν η πρώτη εξέγερση στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Ναζί Ευρώπη και η μεγαλύτερη πράξη ένοπλης αντίστασης των Εβραίων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπολογίζεται ότι περίπου 13.000 αντάρτες σκοτώθηκαν στο γκέτο κατά τη διάρκεια της εξέγερσης. Μερικοί επιζώντες Εβραίοι μαχητές πολέμησαν αργότερα στην Εξέγερση της Βαρσοβίας, που ξεκίνησε από τον υπόγειο Στρατό Εσωτερικών της Πολωνίας (AK) την 1η Αυγούστου 1944. Το γκέτο της Βαρσοβίας, που ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1940, ήταν το μεγαλύτερο από τα πολλά σημεία που δημιούργησαν οι Γερμανοί σε όλη την Πολωνία για να απομονώσουν τον εβραϊκό πληθυσμό μετά την εισβολή στη χώρα τον Σεπτέμβριο του 1939.
80 years ago today, fighters from the Jewish Fighting Organization and the Jewish Military Union mounted armed resistance against Germans troops liquidating the Warsaw Ghetto. It was the last act of the tragedy of Warsaw Jews.#YomHaShoah #RememberingTogether #WarsawGhettoUprising pic.twitter.com/UmckStJO0P
— Institute of National Remembrance (@ipngovpl_eng) April 19, 2023
Η πορεία των ζωντανών
Συνεχίζοντας την παράδοση από τα προηγούμενα χρόνια, μια μέρα νωρίτερα περίπου 10.000 νεαροί Εβραίοι και εκατοντάδες Πολωνοί παρευρέθηκαν στο «March of the Living», κοντά στον χώρο του πρώην στρατοπέδου θανάτου Άουσβιτς-Μπίρκεναου στη νότια Πολωνία.
Φορώντας χάρτινους νάρκισσους, συμβολίζοντας με αυτό τον τρόπο τα κίτρινα αστέρια που οι Εβραίοι φορούσαν κατά τη διάρκεια της ναζιστικής γερμανικής κατοχής, οι διαδηλωτές περπάτησαν τη διαδρομή τριών χιλιομέτρων από τη διαβόητη πύλη «Arbeit macht frei» του Άουσβιτς, μέχρι τα κρεματόρια της κοντινής τοποθεσίας Birkenau.
Το March of the Living είναι ένα ετήσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το Ολοκαύτωμα, που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1988, και περιλαμβάνει χιλιάδες Εβραίους μαθητές από όλο τον κόσμο να μαζεύονται στη νότια Πολωνία. Η φετινή εκδήλωση συνέπεσε με την 80ή επέτειο της Εξέγερσης του Γκέτο της Βαρσοβίας.
Μάρκος Μαυρίδης