Kilkugodzinna praca przy komputerze może być przyczyną wielu chorób. Jedną z nich jest tzw. syndrom widzenia komputerowego. Jeżeli więc po powrocie do domu ponownie zasiadamy przed monitorem komputera, możemy nieoczekiwanie nabawić się tej dolegliwości. Warto wiedzieć, czym objawia się ta choroba i jak można jej zapobiec.
Korzystanie z komputera w pracy w wielu zawodach jest koniecznością, a ponadto ułatwia nam załatwianie wszelkich spraw związanych z życiem codziennym. Blisko 60 milionów Amerykanów spędza przed monitorem ponad 3 godziny dziennie, 140 milionów używa komputera codziennie, a 95% szkół ma dostęp do Internetu. Podobnie sytuacja wygląda w Polsce. Wielu z nas nie wyobraża sobie życia bez komputera z dostępem do sieci.
Czym jest syndrom widzenia komputerowego?
W 1994 roku The American Academy of Ophthalmology zdefiniowała tzw. syndrom widzenia komputerowego (CVS – Computer Vision Syndrome), uznając, że jest to „złożony zespół problemów dotyczący oczu i widzenia, powiązany z pracą do bliży, które odczuwa się w trakcie korzystania z komputera lub powiązanych czynności”.
Syndrom widzenia komputerowego jest więc zespołem problemów z oczami i wzrokiem. Wiąże się on ze zbyt długim przesiadywaniem przed ekranem komputera. Badania przeprowadzone przez amerykańskich naukowców pokazują, że aż 96% użytkowników komputerów, którzy korzystają z nich przez minimum cztery godziny dziennie, skarży się na dolegliwości związane z syndromem widzenia komputerowego. Szkodliwe jest także zbyt długie przesiadywanie przed telewizorem.
To, jak poważnym jest problem związany ze zbyt długą pracą przy monitorze, pokazuje badanie przeprowadzone w 1999 roku w Klinice Okulistyki Akademii Medycznej we Wrocławiu, dotyczące właśnie syndromu widzenia komputerowego. Jego wyniki są alarmujące. Otóż w grupie 5000 pacjentów na każde 100 przebadanych osób aż 96 miało przynajmniej jeden objaw (a często więcej) typowy dla syndromu widzenia komputerowego.
Jakie są objawy syndromu widzenia komputerowego?
Główne objawy syndromu widzenia komputerowego to:przemęczenie oczu,
zespół suchego oka,
podrażnienie,
zapalenie spojówek.
Osoby, które spędzają czas przed monitorem, dobrze wiedzą, jak objawia się przemęczenie oczu. Początkowo, po kilku godzinach intensywnego wpatrywania się w ekran, zaczynamy odczuwać niewielki ból oczu albo ich podrażnienie. Po pewnym czasie jednak dodatkowo odczuwać zaczynamy ból głowy, a nawet zaburzenia ostrości widzenia. Dlaczego tak się dzieje? Otóż podczas korzystania z komputera przeciętna osoba wykonuje niebagatelną liczbę ruchów oczami, bo aż… 30 tysięcy. Ponadto oczy zmuszane są niejako do dostosowywania ostrości widzenia do ostrości oglądanego obrazu.
Kolejną dolegliwością może być tzw. zespół suchego oka. Objawia się on zmniejszeniem wydzielania łez, co powoduje zaczerwienienie i pieczenie oczu, a czasem wręcz jego swędzenie. U wielu osób w konsekwencji występuje światłowstręt albo zjawisko podwójnego widzenia.
Równie często spotykane jest zaczerwienienie oczu spowodowane przekrwieniem spojówek. Wpływ na to mogą mieć czynniki zewnętrzne, takie jak: słońce, dym, wysoka temperatura, wiatr, pyłki, chlorowana woda. Zaczerwienienie może pojawić się także wskutek korzystania z komputera przez długi czas.
Co wywołuje syndrom widzenia komputerowego?
Winą za powstawanie problemów związanych z syndromem widzenia komputerowego można obarczyć:niewłaściwą postawę ciała przed komputerem,
brak odpowiedniego oświetlenia,
niewłaściwe ustawienia monitora.
Jak uchronić się przed syndromem widzenia komputerowego?
Polskie normy prawne nie klasyfikują pracy przy komputerze jako szkodliwej. Traktowana jest ona jako praca uciążliwa. Nie można jednak bagatelizować zjawiska, jakim jest syndrom widzenia komputerowego, i jego objawów, mimo iż stwierdzono, że nie jest to typowa choroba, a jedynie zmęczenie. Na rynku dostępne są już skuteczne rozwiązania, mające przeciwdziałać temu schorzeniu, m.in. specjalne okulary. Przede wszystkim pamiętajmy jednak o tym, by korzystać z dobrodziejstw techniki z umiarem.
Agnieszka Banasik (Zielona Linia 19524 Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)