Rodzice powinni wspierać dziecko w rozwijaniu umiejętności koncentracji, gdyż sama inteligencja i zdolności, to za mało, by w szkole odnosić sukcesy. Jedynie dziecko, które nauczyło się koncentrować, potrafi zajmować się przez dłuższy czas mało pasjonującymi zadaniami.
Ten, kto się koncentruje, jest w stanie skierować swoją energię na osiągnięcie celu, ignorując zakłócenia i nie pozwalając im na odwrócenie swojej uwagi. Wielu dzieciom się to nie udaje, gdyż ich uwaga jest rozproszona. Bez dobrze rozwiniętej umiejętności koncentracji, trudno jest zrobić coś, czego nie uważa się za zajmujące i fascynujące. A zadania szkolne mają to do siebie, że nie zawsze są interesujące i fascynujące. Dzieci, które nauczyły się koncentracji, posiadają umiejętność nie ulegania potrzebie robienia czegoś bardziej interesującego, ciekawszego – potrafią wkładać wysiłek także w realizację nieinteresujących dla nich rzeczy.
Jak wspierać koncentrację?
Ćwiczenie uczenia się w skupieniu treści szkolnych stanowi dla dzieci szczególne wyzwanie. W szkole porusza się bowiem także tematy, które niekoniecznie odpowiadają zainteresowaniom dziecka i przy których ma ono problemy z koncentracją.
Podczas odrabiania zadań domowych rodzice mogą wspierać swoje dzieci na różne sposoby. Na początek ważne jest zapewnienie dziecku stałego miejsca, przy którym będzie mogło pracować i uczyć się w spokoju, bez ryzyka niepotrzebnego rozproszenia. Idealne byłoby stojące w cichym miejscu biurko, na którym leżą jedynie materiały potrzebne dziecku do odrobienia zadań domowych. Pomocne jest również ustalenie stałych godzin odrabiania zadań domowych. Dziecko przyzwyczaja się wówczas do tego, że pracuje się właśnie o tej porze i skoncentrowanie się w tym czasie na nauce będzie mu przychodziło z coraz większą łatwością, gdyż jeżeli praca w skupieniu powtarza się wielokrotnie, w pewnym momencie dochodzi do jej zautomatyzowania, bez tak dużego wysiłku jak na początku.
Zagraj z dzieckiem w grę planszową
Ponadto istnieją jeszcze inne sposoby wspierania dzieci. Mogą one na przykład prowadzić zeszyt zadań domowych, w którym wpisywałyby kolejność, w jakiej chcą wykonywać ćwiczenia. Podczas nauki należy pomyśleć o przerwach, podczas których dziecko raczej nie powinno zajmować się czymś, od czego potem trudno byłoby mu się oderwać, zatem telewizor czy gry komputerowe nie są dobrym sposobem wykorzystania przerw w nauce. A co po zakończeniu zadań domowych? Najlepiej zapewnić dziecku dużo ruchu i to na świeżym powietrzu. Poza tym rodzice powinni zwrócić uwagę na to, czy przyczyną trudności z koncentracją nie są zbyt wysokie bądź też zbyt niskie wymagania. Jeżeli tak jest, wówczas w rozmowie z nauczycielem można wspólnie poszukać sposobów na rozwiązanie tego problemu.
Kto chce ułatwić dziecku koncentrowanie się na zadaniach domowych, może i powinien wspierać je również w innych sytuacjach. Niezwykle pomocny jest uporządkowany plan dnia, w którym różne działania przeplatają się z relaksującymi przerwami. Poprzez samodzielne wykonywanie prostych czynności w domu i ponoszenie odpowiedzialności, dzieci trenują swoją wytrzymałość, a dzięki temu także koncentrację. Mogą na przykład przejąć opróżnianie zmywarki do naczyń albo rozwieszanie prania. Umiejętności koncentrowania się na czymś przez dłuższy czas mogą się również nauczyć poprzez granie w gry planszowe, które wspierają ich wytrzymałość. Może dzisiejszy wieczór warto poświęcić na grę z dzieckiem?
Przy wspieraniu umiejętności koncentracji ważne są również gry, które pobudzają zmysły. Można przykładowo umożliwić dzieciom rozpoznawanie z zawiązanymi oczami różnych przedmiotów przy użyciu zmysłu dotyku bądź węchu, albo dokładnego zbadania jakiegoś przedmiotu przy wykorzystaniu wszystkich zmysłów. Jak wygląda pomarańcza od wewnątrz i zewnątrz? Jaka jest w dotyku, jak pachnie, jak smakuje? Także rozbudzenie ciekawości dzieci jakimś tematem może wspierać koncentrację. Wizyta w muzeum może mieć duży wpływ na dziecko.
Nadmiar bodźców szkodzi koncentracji
Rodzice powinni zwracać także uwagę na to, aby dziecko nie było zalewane przez bodźce. Chodzi między innymi o to, by unikać nadmiernego oglądania telewizji i nie dostarczać dziecku zbyt wielu zabawek. Ponadto istnieją jeszcze dwa czynniki, które mają decydujący wpływ na umiejętność koncentracji u dzieci, mianowicie sposób odżywiania oraz wystarczający sen. Zrównoważona dieta jest dla dziecka, które musi stawić czoła wymaganiom nauki szkolnej, niezastąpiona. Niektórzy eksperci uważają, że niektóre barwniki i fosforany mogą prowadzić do nadaktywności i problemów z koncentracją. Z całą pewnością natomiast wiadomo, że zbyt wiele cukrów w pożywieniu ma negatywny wpływ na koncentrację. Na przykład dostarczające energii działanie glukozy jest krótkotrwałe, krótko po jej spożyciu poziom cukru we krwi znów spada, dziecko staje się zmęczone, a jego ciało domaga się jeszcze większej ilości cukru. Aby mózg mógł prawidłowo pracować konieczne jest, aby dziecko wystarczająco dużo piło i odpowiednio długo spało. Chodzi tu także o to, aby dziecko miało rano przed szkołą wystarczająco dużo czasu na przebudzenie.
Niezmiernie ważne jest, aby rodzice starali się wspierać dziecko w rozwijaniu umiejętności koncentracji, gdyż z badań wyraźnie wynika, że sama inteligencja i zdolności nie stanowią gwarancji szkolnego sukcesu. Jedynie dziecko, które nauczyło się koncentrować, może poradzić sobie z sytuacją, iż musi zajmować się w szkole przez dłuższy czas również mniej pasjonującymi zadaniami.
tłum.Anna Syma
