W ramach procesu rekrutacyjnego kandydat może spotkać się albo bezpośrednio z pracodawcą, albo z firmą zewnętrzną działającą na jego zlecenie i w jego imieniu. Która forma jest korzystniejsza?
Zasadnicze pytanie dotyczy tego, czy pracodawcy zwyczajnie opłaca się wynajmować agencję rekrutacyjną w celu wyłonienia najlepszego kandydata do pracy. Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, wiele zależy bowiem od tego, w jakiej branży działa firma, na jakie stanowisko szuka pracownika itp. Wbrew obiegowej opinii na rekrutację przez firmę zewnętrzną nie decydują się wyłącznie duże, międzynarodowe firmy. Coraz częściej na taką formę doboru przyszłych pracowników decydują się mniejsze firmy. Nie ma na to zatem reguły. Motywem, który może do tego skłaniać, jest chociażby brak doświadczenia w pozyskiwaniu nowych pracowników czy obawa przed popełnieniem błędów rekrutacyjnych. Proces rekrutacji, przynajmniej z założenia, ma wyłonić właściwych pracowników, jest to zatem jeden z najważniejszych, a zarazem najbardziej odpowiedzialnych procesów przebiegających w każdej firmie. Pracodawcy dziś wiedzą, że to od kompetencji pracowników, czyli od kapitału ludzkiego, zależy w dużej mierze efektywność całego przedsiębiorstwa.
Co ma z tego pracodawca?
Dzięki wynajęciu wyspecjalizowanych konsultantów, dysponujących odpowiednimi kwalifikacjami oraz doświadczeniem, proces rekrutacyjny jest prowadzony skutecznie, a pracownicy (dotyczy to w szczególności kadry kierowniczej i działów personalnych), są odciążeni od obowiązków związanych z poszukiwaniem i doborem personelu. Pozytywne efekty współpracy z firmą zewnętrzną w zakresie rekrutacji pracowników są tym bardziej widoczne w przypadku poszukiwania i zatrudniania wysokiej klasy specjalistów, członków wyższej kadry kierowniczej, a także jednoczesnego obsadzania większej liczby stanowisk. Korzyścią może być minimalizacja ryzyka popełniania błędów rekrutacyjnych, optymalizacja kosztów oraz czasu poświęconego na rekrutację. Ponadto zlecenie procesu rekrutacji firmie zewnętrznej umożliwia klientowi koncentrację na prowadzonej działalności biznesowej.
Jak rekrutuje firma zewnętrzna?
To, iż rekrutację będzie prowadzić firma zewnętrzna, widać już po samym ogłoszeniu o pracy. To ogłoszenie umieszcza firma prowadząca proces rekrutacyjny. Zwykle ogłoszenie jest konstruowane w taki sposób, że znana jest jedynie branża/specjalizacja firmy poszukującej pracownika oraz rodzaj stanowiska. Może zdarzyć się, że w takiej rekrutacji kandydaci poznają nazwę firmy dopiero na pierwszej rozmowie. Problematyczne może więc okazać się napisanie listu motywacyjnego, ponieważ kandydat tak naprawdę nie wie, do jakiej firmy aplikuje. Można z tego jednak wybrnąć, skupiając się na swoich dokonaniach zawodowych, sukcesach, umiejętnościach, mocnych stronach. Inną charakterystyczną cechą rekrutacji prowadzonej przez firmę zewnętrzną jest wieloetapowość. Pierwsze spotkanie zwykle nie jest ostatnim. Celem rozmów jest najczęściej wyłonienie grona kilku najlepszych kandydatów, którzy zostaną zakwalifikowani do kolejnego etapu. Wybór spośród tych kilku najlepszych kandydatów pozostawia się już samemu pracodawcy, choć czasem firma zewnętrzna doprowadza proces rekrutacji do samego końca.
Pierwszym etapem rekrutacji jest przygotowanie tzw. listy potencjalnych kandydatów. Agencje rekrutacyjne posiadają swoje bazy tworzone m.in. podczas wcześniejszych procesów rekrutacyjnych, a także w wyniku aktywności typu executive serach, czyli wyszukiwania bezpośrednie, wychodzenie naprzeciw rekrutowanym zamiast biernego czekania na ich zgłoszenia. Każdy kandydat, który znajduje się w bazie firmy rekrutacyjnej lub został „wyłowiony” w serwisie społecznościowym, musi zostać poinformowany o rekrutacji, o tym, czego oczekuje pracodawca, co oferuje, jakiego stanowiska dotyczy proces rekrutacyjny i dopytany o to, czy chce w nim brać udział.
W oparciu o tę pierwszą listę tworzy się kolejną listę (short list), zawierająca już tylko kilka nazwisk kandydatów, którzy zostaną przedstawieni bezpośrednio pracodawcy. Zanim do tego jednak dojdzie, firma musi przeprowadzić wstępne wywiady. Metody stosowane przez agencje rekrutacyjne nie różnią się od tych, które stosują pracodawcy, choć można zauważyć, że agencje częściej wykorzystują testy osobowości oraz testy kompetencyjne czy metodę Assessment Center. Nim agencja przedstawi kandydaturę pracodawcy, musi też poznać oczekiwania finansowe kandydatów. Wcześniej jednak musi wiedzieć, jakie wynagrodzenie jest w stanie zaoferować pracodawca. Znacznie ułatwia to proces rekrutacji i selekcji potencjalnych kandydatów. Pracodawca otrzymuje efekt końcowy w postaci kilku najlepszych i najbardziej pasujących do profilu i oczekiwań firmy kandydatów.
Warto na koniec podkreślić, iż firmy rekrutacyjne zysk czerpią z opłat, jakie za rekrutację wnosi pracodawca. Całość kosztów rekrutacji ponosi pracodawca i firma rekrutacyjna nie ma prawa żądać od kandydata opłaty za przeglądanie CV, rozmowę kwalifikacyjną czy rekomendację kandydata do pracy. Jeśli to robi, postępuje nieuczciwe i nie warto tracić czasu na udział w takiej rekrutacji.
Agnieszka Szamreta (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)
