Ateny znane są ze swojej imponującej oferty muzealnej, która nie daje odwiedzającym nie tylko wgląd w artefakty starożytności, ale pozwala także poznać kontekst, w jakim były one używane. Muzeum Herakleidon nie jest wprawdzie najbardziej znaną instytucją w stolicy, posiada jednak jedne z najbardziej unikalnych kolekcji w kraju – znajduje się tu wszystko, od precyzyjnych replik starożytnych, greckich maszyn, po nowatorskie prace największych, międzynarodowych artystów. Miejsce to nie pełni funkcję muzeum techniki, koncentrującego się na osiągnięciach starożytnych Greków, lecz jest także interaktywnym centrum naukowym, opierającym się na licznych programach edukacyjnych.
Muzeum Herakleidon to organizacja kulturalna non-profit, założona w 2004 roku przez Paula i Annę-Belindę Firos. Mieści się w dwóch oddzielnych budynkach – pierwszy znajduje się przy ulicy o tej samej nazwie, Herakleidon natomiast drugi stoi przy pobliskiej ulicy Apostolou Pavlou. Oryginalny budynek to odrestaurowana neoklasyczna rezydencja z 1989 roku, w której znajduje się urokliwe atrium, zapewniające intrygującą przestrzeń do wystawiania eksponatów. Drugi budynek otworzył się dla publiczności dopiero w 2014 roku i jest neoklasycznym gmachem z 1895 roku z niezwykłymi, odrestaurowanymi malowidłami sufitowymi.
Paul Firos i jego żona Anna-Belinda, kolekcjonerzy i miłośnicy sztuki, stworzyli to prywatne muzeum, inspirując się swoją miłością do neoklasycznych budynków i zaangażowaniem w zachowanie ich jako integralnych elementów architektury stolicy. Małżeństwo pragnęło również podzielić się swoim entuzjazmem dla sztuk pięknych, a tym samym przyczynić się do rozwoju życia artystycznego Aten. Misją muzeum jest zapoznanie zwiedzających ze sztuką rozmaitych artystów, pokazanie, jak ich styl ewoluował na poszczególnych etapach kariery oraz wyjaśnienie technik stosowanych do ukazania ich wizji. W tym celu wystawione są tu nie tylko główne prace twórców, ale także ich szkice przygotowawcze, rysunki, fotografie i przedmioty osobiste. Pomoce audiowizualne dostarczają ponadto ciekawych i szczegółowych informacji o życiu każdego z wystawianych artystów.
W pierwszej dekadzie swojej działalności muzeum koncentrowało się na działalności artystycznej i organizowało wystawy z udziałem wielkich artystów, takich jak M.C. Escher, Victor Vasarely, Carol Wax, Constantine Xenakis, Adolf Luther, Francesco Scavullo, Toulouse-Lautrec, Edgar Degas, Edvard Munch czy Sol LeWitt. Jednocześnie liczne wydarzenia kulturalne pozwoliły zwiedzającym na poznanie osobiście stylu i perspektywy każdego artysty. Oprócz stałych kolekcji, w muzeum odbywają się także wystawy prac artystów greckich i zagranicznych, występy muzyczne, uroczystości literackie, prezentacje książek, seminaria naukowe, prezentacje firmowe, konferencje i wykłady dotyczące sztuk wizualnych. Miejsce to kładzie również szczególny nacisk na edukację dzieci i młodzieży w zakresie sztuki poprzez liczne programy edukacyjne.
Obecnie Muzeum Herakleidon koncentruje się przede wszystkim na starożytności, z naciskiem na osiągnięcia Greków. Nowe wystawy skupiają się na mniej znanych faktach dotyczących starożytnej Grecji – jedną z najciekawszych jest wystawa o greckich automatach, zaprojektowanych lub ulepszonych w okresie hellenistycznym. Wartym zobaczenia eksponatem jest także replika posągu młodej kobiety, który służył do podawania wina – posiada on dwa mechanizmy, z których jeden zapewnia nalewanie tylko jednej filiżanki wina na raz, a drugi kontroluje ruch wyciągniętej dłoni. Wszystkim replikom starożytnych automatów towarzyszy obszerne wyjaśnienie ich funkcjonowania oraz kopie zachowanych zapisków starożytnych matematyków, które ukazują ukrytą za nimi myśl technologiczną. Poza automatami, zwiedzający może zobaczyć tu duży trójwymiarowy model mechanizmu z Antykithiry, który stanowi zwieńczenie wystawy starożytnych technologii. Wydobyty z wraku statku w pobliżu greckiej wyspy Antikythera w 1901 roku, ten liczący około 2000 lat ręcznie zasilany komputer analogowy został użyty do obliczenia dokładnej pozycji obiektów niebieskich, daty i czasu zaćmień oraz innych zjawisk naturalnych. Mechanizm z Antikythery posiada również starożytne greckie inskrypcje, które zostały zbadane i w dużej mierze zrekonstruowane w replice 3D.
Znajdujący się w budynku sklep muzealny oferuje szeroki wybór przedmiotów kolekcjonerskich, inspirowanych eksponatami muzealnymi, w tym twórczością Victora Vasarely’a, Carola Waxa, Constatina Xenakisa, Adolfa Luthera czy Toulouse-Lautreca.
Godziny otwarcia
Od środy do niedzieli: 10:00-18:00
W poniedziałki i wtorki muzeum jest zamknięte.
Opłata za wstęp
Bilet normalny: 5 euro
Bilet ulgowy: 3 euro
Dzieciom poniżej 12 roku życia oraz osobom powyżej 65 roku życia przysługuje wstęp darmowy.
Natalia Zientek
