Gorące, puszyste i chrupiące, zazwyczaj polane aromatycznym miodem i oprószone ziarnami sezamu lub cynamonem – mowa o loukoumades, jednym z najsmaczniejszych, greckich deserów. Zrobione z ciasta drożdżowego na bazie oliwy i smażone w gorącym oleju stanowią przekąskę na każdą porę dnia, śródziemnomorskiego klimatu nabierają jednak dopiero po umoczeniu ich w słodkich dodatkach, od miodu i siekanych orzechów, po aksamitną czekoladę, praliny, owocowe syropy, dżem czy mielone goździki.
Loukoumades popularne jest przede wszystkim na południu Grecji, zwłaszcza w Atenach, gdzie kupić można je w wielu sklepach i kawiarniach. Pierwszy przybytek, w którym zaczęto sprzedawać ten deser został otwarty w Chani na Krecie w 1912 roku, historia loukoumades sięga jednak znacznie dalej, bo aż do pierwszych Igrzysk Olimpijskich w 776 roku p.n.e. – smażone, obtoczone słodką polewą kulki z ciasta podawane były zwycięzcom jako „miodowe żetony”, być może nie tak wartościowe, ale z pewnością znacznie smaczniejsze niż złoty medal. Czy istnieje wprawdzie lepszy sposób, by oddać cześć bogom i rozkoszować się smażonym deserem jak poprzez talerz słodkich loukoumades?
Współczesne igrzyska nie nagradzają już zwycięzców miodową przekąską, ale w Grecji słodycze te są nadal prawie tak popularne jak olimpiada. Na ateńskich ulicach świeże ciasto wypełnia powietrze na zewnątrz zapachem nektaru i prażonych drożdży, zachęcając przechodniów, by weszli do środka i skusili się na kilka kęsów tego staromodnego deseru. Jednym z najbardziej znanych sklepów, gdzie kupić można wyborne, tradycyjne loukoumades mieści się w imponującym, neoklasycystycznym budynku, który był niegdyś pierwszą, ateńską apteką – Krinos (ul. Aiolou 87) serwuje słodycze oparte na specjalnej, autorskiej recepturze już od ponad 90 lat, a mieszkańcy niezmiennie zachwalają ich wyjątkowy smak.
Właściciel lokalu, Minas Kassimatis, odkupił budynek od miasta w 1923 roku, przekształcając go w pierwszy w mieście pałac cukierniczy, którego wyroby stały się częścią nieśmiertelnego dziedzictwa lokalu, bazując jedynie na jakościowych produktach, dostarczanych przez zaufanych producentów. Kassimatis wprowadził do menu liczne, egzotyczne słodycze ze swojej ojczyzny w Azji Mniejszej, lecz to loukoumades ostatecznie podbiły zarówno serca Ateńczyków, jak i turystów, spośród których wielu nie wyobraża sobie zwiedzać stolicy bez odwiedzenia tego kultowego lokalu, by spróbować oblanych miodem, drożdżowych pączków.
Natalia Zientek
