Strona głównaKulturaKarty historiiJan Szkolny (1435 -1484) Polak, który odkrył Amerykę

Jan Szkolny (1435 -1484) Polak, który odkrył Amerykę

Istnieje kilka teorii, zgodnie, z którymi jeszcze przed 1492 rokiem, Egipcjanie, Fenicjanie, Afrykanie, Grecy, Rzymianie, Portugalczycy nawet Polinezyjczycy, ujrzeli wybrzeża Ameryki. Jedną z nich jest nieznany przypadek, Polaka Jana Szkolnego (lub Jana z Kolna). W 1476 roku, flota finansowana przez króla Danii-Norwegii Christiana I, wypłynęła z Norwegii w kierunku Grenlandii. Jak wynika z późniejszych źródeł, to właśnie Szkolny poprowadził flotę duńską aż do obecnych kanadyjskich wybrzeży Labradoru.

Pierwsza wzmianka o tych faktach została dokonana przez hiszpańskiego kronikarza Francisco Lopez de Gomara, w jego popularnym dziele Historia de las Indias (1553). Gomara twierdzi, że: Tierra de Labrador […] Tambien au odo alla ombres de Norvega con el piloto Joan Scolno, Eingleses con Sebastian Gaboto (Labrador […] Norwegowie przybyli tam z nawigatorem Janem Szkolnym i Anglicy pod przywództwem Sebastiana Cabot). W roku 1577, Francuz François de Belleforest jest bardziej specyficzny w jego L’Histoire universelle du monde, stwierdzając: Il fault voir brie fuement a qui la gloire de la descouverte de ce oais boreal/labrador set deue, qui ne doit estre rapportee ny a l’ Espagnol, Portugais, au Francoys: ven que Jean Scolnue, polonois y passa dez l’ an de nostre salut 1476 (w odniesieniu do odkrycia ziemi Labradoru, najwyraźniej nie byli to ani Hiszpanie, Portugalczycy czy Francuzi, ale to Polak Jan Szkolny przybył tam w 1476). Podobnie twierdził niemiecki profesor Georg Horn w 1671 roku, pisząc, że: Joh. Scolnus Polonus auspicis Christiani I Regis Daniae fretum Anim et Terram Laboratoris detexit a.1476 (Polak Jan Szkolny, na rozkaz Christiana I króla Danii, odkrył morze Anian (Cieśnina Juan de Fuca) i Labrador) .

O Szkolnym piszą i inni : Flamandczyk Cornelius Wytfliet i doskonały wenecki kartograf Vincenzo Coronelli w słynnym dziele Atlante Veneto (1691/96),a także jest wzmianka o Szkolnym w dokumencie urzędowym z 1575 r. dokonana przez angielskiego marynarza Sir Martina Frobishera, która zmusiła badaczy do jeszcze bardziej intensywnego myślenia. Jednak nie ma żadnych dowodów, czy rzeczywiście flota Christiana I przybyła do Nowego Świata, ponieważ nie istnieją oficjalne duńskie lub norweskie dokumenty z tamtej epoki potwierdzające to. Nawet faktów z życia Szkolnego jest bardzo mało. Prawda jest taka, że studiował na Uniwersytecie w Krakowie w 1455 i że pochodził z rodziny kupieckiej, która była aktywna w porcie w Gdańsku. Prawdopodobnie umarł w 1484 r. Wreszcie, należy zauważyć, że Szkolny nigdy nie był poważnym tematem w polskiej historiografii. W każdym razie nikt nie może ignorować faktu, że co najmniej kilku z renesansowych kronikarzy wspomina podróż tego polskiego awanturnika, a nawet wielki polski malarz romantyczny Jan Matejko przedstawił Szkolnego na słynnym obrazie, „Szkoła Krakowska”.
miltiades varvounis maleMiltiades Varvounis

NAJNOWSZE

KUCHNIA

Informacje polonijne