Greckie trufle i ich historia – rarytas stworzony przez piorun Zeusa

Trufle od dawna są używane w różnych, lecz najczęściej wykwintnych, daniach na całym świecie. W Grecji dyskusja na temat pochodzenia tych cennych grzybów toczy się od czasów starożytnych, a nawet przypisywane jest działaniu bogów.

Trufla to ogólna nazwa wszystkich podziemnych mięsistych grzybów należących do rodziny Tuberaceae oraz do rodzajów Tuber i Terfezia. Ich wielkość wynosi około 2-7 cm, ich kolor to szaroczarna lub biała ochra i rosną pod ziemią na głębokości 6-15 cm.

Historia trufli jest historią folkloru i intryg, ale niewiele osób wie o jej powiązaniach ze starożytnym greckim bogiem Zeusem. Te drogie i bardzo poszukiwane grzyby przez wieki odgrywały istotną rolę w Grecji ze względu na swoje wartości odżywcze, właściwości afrodyzjakalne i pyszny smak.

Już w starożytnej Grecji trufle zaczęły stawać się tematem dyskusji wśród największych myślicieli tego kraju. Dla wielu starożytnych greckich filozofów trufle okazały się dość wielką zagadką, szczególnie z powodu tego, że znajdują się pod ziemią.

Wpływ Zeusa na powstanie trufli

Filozofowie z całego starożytnego świata zaciekle dyskutowali o pochodzeniu pysznej trufli, przez co powstało wiele teorii.

Starożytny grecki filozof Plutarch wierzył, że trufle powstały w wyniku skomplikowanej kombinacji procesów naturalnych i duchowych. Według Plutarcha trufle powstały po tym, jak Zeus strzelił w ziemię jednym ze swoich potężnych piorunów. Ciepło wytworzone przez piorun w połączeniu z naturalną wilgocią znajdującą się w ziemi stworzyło podziemny grzyb w pobliżu dębu.

Choć współczesnemu czytelnikowi może wydawać się to nieco naciągane, w teorii Plutarcha, która bardziej brzmi jak legenda lub mit, tkwi ziarno prawdy. Trufle i inne tego rodzaju grzyby tworzą symbiotyczny związek z życiem roślin, co oznacza, że ceniony przysmak zwykle rośnie w pobliżu korzeni drzew.

Podobnie starożytny rzymski myśliciel Juwenalis twierdził, że trufle składają się z grzmotu i deszczu. Natomiast Cyceron, rzymski polityk, mówca i pisarz, wierzył, że grzyby narodziły się z samej ziemi.

Co więcej, od czasów starożytnych uważano, że trufle posiadają właściwości afrodyzjakalne i są bardzo pożywne.

Dodatek do dań

Można stwierdzić, że trufle, choć popularne w starożytności, nie były aż tak lubiane w średniowiecznej Europie, gdyż rzadko wspomina się o nich w piśmiennictwie z tego okresu.

Jednak w okresie renesansu Caterina de’ Medici i Lucrezia Borgia wspominały o grzybach podawanych na modnych w całej Europie bankietach i używanych w wykwintnych potrawach. Król Francji Franciszek I Walezjusz szczególnie upodobał sobie ten składnik, który często był używany do przyprawiania potraw na jego królewskich bankietach.

Trufle były powszechnie spożywane wśród chłopów na obszarach, na których znajdowano je w obfitości, ale wzrost popularności w okresie renesansu spowodował, że cena tego składnika gwałtownie wzrosła i dostępność tego grzyba została ograniczona – jedynie członkowie rodziny królewskiej i wyższych klas mogli się nim delektować. Od tego momentu historia trufli jest kontynuowana w podobny sposób, gdyż podziemne grzyby przeniknęły do czasów obecnych jako drogi składnik wykwintnych potraw.

Obecnie Grecy używają trufli, często w postaci oleju truflowego, w wielu potrawach, takich jak pieczone mięso, zupy i dania z makaronem, ryżem lub ciecierzycą.

Zbieranie trufli jak polowanie na zwierzynę

Meteora, czyli Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Grzybów w Kalambace, starając się stworzyć alternatywne formy aktywności turystycznej, które ukazują bogactwo greckiej przyrody, organizuje polowania na trufle we współpracy z biurami podróży.

Specjalnie wyszkolone psy do poszukiwania trufli wraz ze swoim trenerem mają największe szanse na znalezienie tych cennych grzybów. Oferują oni nietypowe doświadczenie, z którego mogą skorzystać osoby odwiedzające okolicę dołączając do poszukiwań.

Do tego celu można wykorzystać psy różnych ras. Rasy czysto myśliwskie mają zwykle szerokie pole badawcze, silnie rozwinięty zmysł węchu i są na ogół bardzo aktywne. Powszechnie stosowane są Labrador Retriever, Wyżły Angielskie i Niemieckie Krótkowłose, Lagotto Romagnolos, Springer Spaniele oraz Cocker Spaniele.

Podczas polowania uczestnicy otrzymują także informacje o tym wyjątkowym bulwiastym owocniku. Można dowiedzieć się jakie rodzaje trufli istnieją i jak można je wykorzystać. W ten sposób turyści wzbogacają swoją wiedzę o tym, co nazywa się „czarnym diamentem”, który ukrywa się w ziemi.

Uczestnicy mają również okazję skosztować wyjątkowego dania z makaronu z truflami i to w lesie, w którym odbywa się polowanie. To danie przygotowywane jest przez specjalnego szefa kuchni na ogromnej patelni, która może zaspokoić potrzeby nakarmienia aż 50 osób!

Co roku muzeum ogłasza terminy polowań na trufle, w których indywidualni zwiedzający okolicę mogą dołączyć do wspólnej wycieczki w okresie od lutego do października.

Koszt uczestnictwa to 58€ dla osoby dorosłej i 29€ dla dziecka (6-17 lat).

Ale poza tymi datami, jeśli ktoś chce przeżyć to doświadczenie na osobności, może wybrać między dwiema wersjami – prywatnym polowaniem na trufle i polowaniem na trufle premium.

Ponadto dla zorganizowanych grup turystycznych, a także dla grup szkolnych wyprawy na polowanie na trufle organizowane są w bardzo przystępnych cenach. Po zakończeniu polowania na trufle uczestnicy zwiedzają Muzeum.

Zofia Masalska