Każdy mieszkaniec Aten i każdy turysta odwiedzający miasto wie przy jakim placu znajdzie Bibliotekę Hadriana, a przy którym zobaczy słynną zmianę warty pod Parlamentem. Ale czy wiecie jaka jest historia tych miejsc i co jeszcze można przy nich spotkać?
Syntagma
Najbardziej centralny plac w Atenach nosi imię od greckiego słowa „syntagma”, co znaczy „konstytucja” odnoszącego się do powstania, które miało tam miejsce 3 września 1843 r. Ludzie domagali się od bawarskiego króla, Ottona, aby zakończył swoje autokratyczne rządy i dał im konstytucję. I tak też uczynił, wprowadzając w ten sposób erę monarchii konstytucyjnej w Grecji. Obecnie Syntagma znana jest głównie jako miejsce, przy którym stoi grecki Parlament (wcześniej Pałac Królewski) oraz Ogród Narodowy zaraz za nim, a także punkt wyjścia głównej ulicy handlowej Ermou. Jest to także punkt wyjściowy imponującej alei Vasilissis Sofias, na której mieszczą się trzy ministerstwa, cztery wielkie muzea – Muzeum Benaki, Muzeum Sztuki Cykladzkiej, Muzeum Bizantyjskie i Chrześcijańskie oraz Muzeum Wojny, a także liczne ambasady. Przed budynkiem Parlamentu znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, przy którym codziennie odbywa się zmiana warty tradycyjnej greckiej reprezentacyjnej formacji wojskowej nazywanej Ewzoni.
Monastiraki
Trzymaj się ulicy Aiolou, a dotrzesz do tętniącego życiem i kolorowego placu Monastiraki, który dosłownie tłumaczy się jako „mały klasztor”. Wcześniej część klasztoru z małym bizantyjskim kościołem Pantassana (Wszechwładczymi) w centrum miasta, dziś ten plac jest bijącym sercem Aten. Tutaj znajdziesz się na drugim końcu ulicy Ermou (która zaczyna się w Syntagma) i na początku Pandrosou, Adrianou i Ifestou. Wszystkie z nich są bardzo popularne wśród turystów i mieszkańców z powodu licznych sklepów i butików. Charakterystyczny meczet Tsisdarakis (obecnie muzeum sztuki ludowej) oraz biblioteka Hadriana to najważniejsze miejsca na placu Monastiraki. Gdy już tu jesteś, spróbuj greckiej kawy przygotowywanej w tradycyjny sposób (na gorącym piasku, aż zacznie się gotować) w Kafeneion Oraia Elas, jednej z najstarszych kawiarni w mieście. Nie przegap okazji, by spróbować kebabu souvlaki w Thanasis, na Mitropoleos, z tradycją, która sięga 1964 roku.
Omonia
Plac Omonia to ruchliwe skrzyżowanie ulic Panepistimiou, Stadiou (obie te przeniosą cię do Syntagmy), Athinas (która zaprowadzi cię do placu Monastiraki), Peiraios (zabierze cię do portu), Agiou Konstantinou (prowadzącej do autostrady krajowej w kierunku Peloponezu) i Septemvriou. Jej nazwa, Omonia, tłumaczy się jako „zgoda” i została nadana w 1862 roku, po uzgodnieniu dwóch przeciwnych partii politycznych, aby zaprzestać wrogich działań między sobą. Dziś Omonia jest centralnym targowiskiem mięsnym i rybnym, a w pobliżu znajduje się popularna ulica Evripidou, która powinna znaleźć się na trasie każdego gościa. Omonia to także miejsce, do którego dojdziesz w drodze do Narodowego Muzeum Archeologicznego w Atenach, największego i najważniejszego muzeum w Grecji. W bezpośrednim sąsiedztwie znajdziesz Exarchię – dzielnicę buntu i niepokoju. Te cechy nie są zarezerwowane tylko dla epok politycznych niepokojów, ale także wyjątkowych kawiarni i barów w okolicy.
Mówi się, że Omonia ma dziś dwie twarze. Za dnia to miejsce tętni życiem, jest pełne ludzi robiących zakupy i spędzających tam czas, w nocy natomiast staje się centrum życia imigrantów.
Klafthomonos
Idąc w dół ulicą Panepistimou (znaną również jako ulica Eleutheriou Venizelou), miniesz piękną trylogię neoklasycystycznych budynków, zaprojektowanych przez Braci Hansenów pod koniec XIX wieku, a po lewej stronie zobaczysz plac Klafthmonosa. Nazwa tego placu, trudna do wymówienia nawet przez Greków, tłumaczy się jako „płacz”. Nazwa przyjęła się po tym, jak magazyn Estia po raz pierwszy użył jej pod koniec XIX wieku, aby opisać protesty urzędników służby cywilnej przed ministerstwem gospodarki. Pracownicy byli zwalniani za każdym razem, gdy kolejna partia polityczna dochodziła do władzy, aby zrobić miejsce wyborcom zwycięzcy. Podjęto wysiłki, aby zmienić nazwę na coś mniej dramatycznego, jak Plac Pojednania Narodowego, po pomniku o tej samej nazwie na środku placu autorstwa greckiego rzeźbiarza V. Doropoulosa, ale bezskutecznie. Powodem, dla którego ten „płaczący” plac jest tak lubiany, jest Muzeum Miasta Aten, gdzie można dowiedzieć się wszystkiego o historii miasta od 1834 roku, kiedy to po raz pierwszy stało się stolicą Grecji. Godna polecenia jest również wizyta w uroczym bistro Black Duck w ogrodzie muzeum.
Kotzia
Nazwa tego placu pochodzi od nazwiska byłego burmistrza Aten, Konstantinosa Kotziasa. To jedna z najpiękniejszych na naszej liście, z imponującą architekturą neoklasyczną widoczną dookoła. Tuż przed placem widać ratusz w Atenach, z posągami Peryklesa i Solona po obu stronach. Ten plac ma również znaczenie archeologiczne, ponieważ był częścią Acharnian Way, która ciągnęła się aż do Acharnai, jednej z 10 gmin starożytnych Aten. Obecnie niektóre ruiny są odkryte i widoczne z poziomu ulicy. Będąc w okolicy, warto odwiedzić słynną kawiarnię Krinos, której historia sięga 1923 roku, i spróbować tradycyjnych, ciepłych pączków z miodem podawanych z cynamonem.
Po przeciwnej stronie ratusza znajduje się Narodowy Bank Grecji, położony w pięknym neoklasycystycznym budynku. Obok niego, wciąż należący do banku, jest bardzo nowoczesny budynek zaprojektowany przez słynnego architekta Mario Botta. Jest to znakomity przykład nowoczesnej architektury, a w hali pod szklaną podłogą widać pozostałości starych murów miejskich. Ominąwszy plac i powyższe budynki znajdziemy się na ulicy Eolou, na środku której znajdują się szklane piramidy, w których znajdują się dalsze znaleziska archeologiczne.
Avissinias
Avissinia (Abisynia) była popularną nazwą Etiopii na początku lat 20-tych. Powód, dla którego afrykański kraj dał nazwę placowi w sercu Aten nie jest jasny. Uważa się jednak, że był to wynik pomocy finansowej udzielonej przez regenta Etiopii w tym czasie, Haile Selassie, biednym greckim imigrantom, którzy zostali zmuszeni do porzucenia swoich domów i majątków w Azji Mniejszej w następstwie Katastrofy Smyrny i zacząć nowe życie w Grecji kontynentalnej. Miejscowi będą nazywać go również jako Yousouroum, po nazwisku rodowym jednego z pierwszych i najbardziej znanych kupców, którzy zarobili tu swoją fortunę po opuszczeniu Smyrny. Ten mały plac jest obecnie oknem na świat dawno miniony. Kupcy sprzedają antyki, stare monety, płyty winylowe, książki, klejnoty, ubrania i wszystko, co można sobie wyobrazić. Zgodnie z celem z 1910 r. plac ten pozostaje pchlim targiem dla towarów używanych i wygląda dokładnie tak, jak musiał wyglądać 100 lat temu. Przyjedź tu w niedzielę, aby jak najlepiej wykorzystać swoją wizytę, ponieważ jest to dzień, w którym yousouroum jest najbardziej aktywny. Panuje tu miła atmosfera, więc warto spróbować lokalnej kuchni w pobliskiej malowniczej kawiarni Abyssinia, a w weekendy można posłuchać muzyki na żywo.
Kolonaki
Znajduje się w centrum Aten. Sama nazwa Kolonaki pochodzi od małej starożytnej kolumny pośrodku placu. Nowoczesna oficjalna nazwa tego placu to Plateia Filikis Etaireias nazwanego „Przyjaznym społeczeństwem”, które wspierało grecką niepodległość. Pierwotnie Plac Kolonaki był prostym terenem otwartym (około 1890 r.) zawierającym kolumnę, a dopiero później został obsadzony drzewami i przybrał kształt kwadratu w około 1895-1900.
Plac znajduje się jedną przecznicę na zachód od alei Vassilissis Sofias i zaczyna się od ulicy Kanari na południowym zachodzie, ulicy Koumbari na południowy wschód, ulicy Kapsali na wschodzie, ulicy Patriarchou Ioakeim na północy, ulicy Anagnostopoulou na północnym zachodzie oraz ulic Tsakalof i Skoufa od zachodu.
Avdi
Plac Avdi to publiczne miejsce spotkań w dzielnicy Metaxourgeio w Atenach, ograniczone ulicami Leonidou, Kerameikou, Giatrakou i Germanikou. Na obrzeżach placu stoją Galeria Miejska w Atenach, kilka kawiarni, teatrów, firm i budynków mieszkalnych. Miasto Ateny odremontowało plac w 2008 roku, zwiększając ilość i jakość zieleni, poprawiając oświetlenie i odnawiając powierzchnie płytek. Od tego czasu na placu zaczęły pojawiać się oznaki stałej rewitalizacji osiedla przez mieszkańców poprzez anonimowe dzieła sztuki, festiwale i występy taneczne, muzyczne i inne aktywności artystyczne.
Remont kapitelu w 2008 roku był częścią programu „We’re Taking Note and Taking Action”, którego celem było rozwiązanie codziennych problemów w dzielnicach Aten.
Plac dostał imię po Leonie Avdisie (1937-2000), greckim prawniku i urzędniku państwowym cieszącym się szerokim szacunkiem w całym spektrum politycznym.
Opr.: Markos Mavridis
