Μια πέτρα που φέρει την ημερομηνία 1651, όπου μαρτυρεί τη στάθμη που έφτασε το νερό κατά τη διάρκεια μιας πλημμύρας εκείνης της εποχής, ανακαλύφθηκε κατά την ανακαίνιση του γερανού Γκντανσκ, του μεγαλύτερου μεσαιωνικού λιμενικού γερανού στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ναυτικό Μουσείο της περιοχής, η πέτρα αποτελεί το παλαιότερο εύρημα του είδους της που βρέθηκε στην πόλη και μπορεί να είναι η μοναδική απομένουσα απόδειξη των συμβάντων που έλαβαν εκείνη την εποχή. Το αντικείμενο θα εκτεθεί σε μια νέα έκθεση που θα ανοίξει μέσα στο κτίριο του γερανού μόλις ολοκληρωθεί η ανακαίνιση.
Το κτίριο, το οποίο εκτός από γερανός αποτελούσε και θυρόφραγμα, χτίστηκε τη δεκαετία του 1440. Λειτούργησε σε μια περίοδο που το Γκντανσκ ήταν μια ακμάζουσα πόλη λιμάνι. Οι εργασίες ανακαίνισης βρίσκονται σε εξέλιξη στο κτίριο από τον Μάρτιο του 2022 και η πέτρα αποκαλύφθηκε σε ένα υπόγειο τμήμα κοντά στον δυτικό τοίχος που περνά ο ποταμός ποταμό Motława. Οι επιγραφές που είναι χαραγμένες στο αντικείμενο υποδεικνύουν ότι χρησιμοποιήθηκε για να σηματοδοτήσει την υψηλή στάθμη κατά τη διάρκεια μιας πλημμύρας. Η πέτρα μπορεί αρχικά να ήταν χτισμένη στον ανατολικό τοίχο του γερανού, που συνορεύει με το ποτάμι. Η μετατόπισή του και η ενσωμάτωσή του στη δυτική πλευρά του κτιρίου συνέβη πιθανότατα κατά τη διάρκεια μεταγενέστερων εργασιών για τη ρύθμιση του ποταμού και την ανοικοδόμηση της προκυμαίας. Ο ασβεστόλιθος που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή της νεροπέτρας προήλθε από τα σουηδικά νησιά Öland ή Gotland.
Η έκθεση στην οποία θα εκτεθεί η πέτρα θα μεταφέρει τους επισκέπτες πίσω στον 17ο αιώνα, όταν το Γκντανσκ ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλης της Βαλτικής με τη μεγαλύτερη επιρροή Πολωνία. Η ποικιλόμορφη ιστορία της πόλης, η οποία φιλοξενούσε τόσο Γερμανόφωνους, Πολωνόφωνους, Εβραίους, Φλαμανδούς και Ολλανδούς πολίτες θα καλυφθεί σε κινηματογραφική μορφή, με πρωταγωνιστή την ιστορική φιγούρα του εμπόρου και εφοπλιστή του Γκντανσκ, Hans Kross. Το κόστος της ανακαίνισης του γερανού και της κατασκευής της έκθεσης ανέρχεται συνολικά σε 18 εκατομμύρια ζλότι (3,8 εκατομμύρια ευρώ), με την ολοκλήρωση ολόκληρου του έργου να έχει προγραμματιστεί για την άνοιξη του 2024.
Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών, 13 εκατομμύρια ζλότι, έχει διατεθεί από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία στο πλαίσιο των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Πάνω από 2 εκατομμύρια ζλότι προέρχονται από το υπουργείο Πολιτισμού της Πολωνίας και περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια ζλότι από το ίδιο το μουσείο.
Μάρκος Μαυρίδης
