Το Κάστρο Czocha (Τσόχα) βρίσκεται στη πόλη Leśna (Λέσνα), στη νοτιοδυτική Πολωνία στη Περιφέρεια της Κάτω Σιλεσίας. Αυτή η περιοχή είναι γνωστή για τα πολυάριθμα μνημεία όπου η ιστορία της Πολωνίας, Τσεχίας και της Γερμανίας συναντιούνται. Το κάστρο είναι σχεδόν 800 χρόνων και είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα κάστρα στην Πολωνία. Χτίστηκε πάνω στον βράχο, στην όχθη του ποταμού Kwisa (Κφίσα) και ανάμεσα σε δύο λίμνες. Η περιοχή είναι πανέμορφη και γι’ αυτό οι τουρίστες επισκέπτονται το κάστρο όχι μόνο για να θαυμάσουν τη μεσαιωνική αρχιτεκτονική, αλλά και να ξεκουραστούν, επειδή το κάστρο λειτουργεί επίσης ως ξενώνας που συνδυάζει την μεσαιωνική ατμόσφαιρα με την μοντέρνα αναψυχή.
Το Czocha χτίστηκε ως φρούριο με εντολή είτε του Τσέχου βασιλιά Wacław I (Βάτσλαυ Α’), είτε ενός από τους τοπικούς πρίγκιπες στα μέσα του δέκατου τρίτου αιώνα. Ξέρουμε όμως ότι στην πρώιμη μεσαιωνική περίοδο υπήρχε εκεί ένας ξύλινος οικισμός και μία πέτρινη οχύρωση. Σήμερα το κάστρο θεωρείται κατάλοιπο της εποχής του πόλεμου ανάμεσα στους Πολωνούς πρίγκιπες της δυναστείας Piast (Πιάστ) και τον ιθαγενή λαό του Łużyczanie (Λουζιτσάνιαι), αλλά γεγονός παραμένει ωστόσο ότι το 1346 το φρούριο πέρασε στα χέρια της Τσεχίας και επέστρεψε στην κατοχή της Πολωνίας μόνο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πριν τον πόλεμο το κάστρο ανήκε σε διάφορες οικογένειες ιπποτών της Τσεχίας και της Γερμανίας και για διακόσια πενήντα χρόνια, έμεινε στην κατοχή της οικογένειας Nostitz. Κατά τη διάρκεια των αιώνων καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε πολλές φορές. Το 1793 ξέσπασε φωτιά στο κάστρο που κατέκαψε την πλούσια βιβλιοθήκη, το οπλοστάσιο, καθώς και πολλά έπιπλα αντίκες. Το 1909 αγοράστηκε από τον Γερμανό παραγωγό πούρων Ernst Gütschow και το 1912 ξαναχτίστηκε από τον διάσημο Βερολινέζο αρχιτέκτονα Bodo Ebhardt σύμφωνα με μία γκραβούρα από το 1703, στην οποία το κάστρο οφείλει τη σημερινή του εμφάνιση. Δυστυχώς, η αναπαλαίωση κατέστρεψε πολλά από τα παλαιότερα στοιχεία του κάστρου.
Ο Gütschow ήταν ο τελευταίος ιδιοκτήτης του κάστρου. Έφυγε από το Czocha το 1945, επειδή ο κόκκινος στρατός πλησίαζε. Πριν την αναχώρησή του έπρεπε να διασφαλίσει τα πιο πολύτιμα αντικείμενα και φαίνεται να είπε: Όποιοι έρθουν εδώ, οι Ρώσοι ή οι Πολωνοί, δώσε τους από το κάστρο ό,τι θέλουν. Ακόμα και αν έπαιρναν τα πάντα, θα έμεναν πολλά ακόμη.
Αυτό το ρητό ξεκίνησε έναν μύθο για θησαυρούς κρυμμένους κάπου στα υπόγεια τούνελ του κάστρου. Μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί, αλλά ακόμα το κάστρο, σύμφωνα με τους ξεναγούς του, δεν αποκάλυψε όλα τα μυστήριά του.
Στη μεταπολεμική ιστορία του κάστρου υπάρχει και μια στιγμή που μπλέκεται για λίγο μαζί της η ελληνική ιστορία. Για κάποια χρόνια, περίπου από το 1947 και λίγο αργότερα, το Czocha “φιλοξενούσε” μερικούς Έλληνες οι οποίοι δραπέτευσαν από την πατρίδα τους κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Σήμερα το κάστρο είναι ανοιχτό για τους επισκέπτες. Το εσωτερικό του είναι χωρισμένο σε δύο τμήματα, σε αυτό της υποδοχής και αυτό του ξενοδοχείου. Οι επισκέπτες μπορούν να δουν την μεγάλη αίθουσα χορού, το θησαυροφυλάκιο, τις αίθουσες των πριγκίπων και, βέβαια, μπορούν να περάσουν από τα μυστικά περάσματα. ‘Ισως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το προκαλεί η αίθουσα με το κρεβάτι το οποίο διαθέτει κρυφό μηχανισμό καταπακτής και στο παρελθόν είχε πετάξει στο μπουντρούμι μερικούς άτυχους που αποκοιμήθηκαν εκεί.
Επίσης μεγάλο ενδιαφέρον προκαλεί το πηγάδι από όπου ακούγονται κλάματα των πριγκιπισσών που σκοτώθηκαν από τους άντρες τους. Στο κάστρο οργανώνονται ακόμα σεμινάρια και εκδηλώσεις για τους λάτρεις της μεσαιωνικής ιστορίας. Το ξενοδοχείο μέσα στο κάστρο προσφέρει δωμάτια με μοντέρνα διακόσμηση ή ιδιαίτερα δωμάτια με πολυτελείς αντίκες και οι πελάτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη σάουνα και άλλες υπηρεσίες του Σπα. Στο κάστρο υπάρχει και ένα πολύ καλό εστιατόριο που προσφέρει τις υπηρεσίες του στους επισκέπτες.
Έτσι λοιπόν, 800 χρόνια τοπικής ιστορίας αναβιώνουν στο Zamek Czocha, προσκαλώντας κάθε άτομο που του αρέσουν οι περιπέτειες και τα μυστήρια του μεσαιωνικού κόσμου.
Anna Lica
