Στη Πολωνία οι καθολικοί πιστοί γιορτάζουν μια σειρά μοναδικών παραδόσεων και τελετουργιών που συνδέονται με το Πάσχα. Οι γιορτές πάντα περιλαμβάνουν σπιτικές λιχουδιές και φυσικά πεντανόστιμα πιάτα τα οποία και διακοσμούν τα τραπέζια των νοικοκυριών, προσφέροντας μια ιδιαίτερη χαρά στις κοιλίες μικρών και μεγάλων.
Το Πάσχα στην Πολωνία εορτάζεται σύμφωνα με το Δυτικό Ρωμαιοκαθολικό ημερολόγιο. Η Κυριακή του Πάσχα πέφτει την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης.
Αν και οι παραδώσεις σήμερα θεωρούνται από πολλούς πεπερασμένες, είναι συνηθισμένο τόσο για τις σύγχρονες όσο και για τις συντηρητικές οικογένειες να συμμετέχουν σε αυτές, ανεξάρτητα από το ποιες είναι οι θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Μια εβδομάδα πριν από το Πάσχα λαμβάνει αρχικά χώρα η Niedziela Palmowa (Κυριακή των Βαΐων).
Σύμφωνα με την καθολική παράδοση η ημέρα σηματοδοτεί την είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ. Γι’ αυτό το λόγο μεγάλος αριθμός αποξηραμένων λουλουδιών φτάνουν στην εκκλησία ως συμβολισμός για την άφιξη του Κυρίου. Δεδομένου ότι οι φοινικόδεντρα είναι σπάνιες στην Πολωνία, οι εκκλησιαστές συχνά φέρνουν palmy «βάγια» φτιαγμένα από πολύχρωμα αποξηραμένα η τεχνητά λουλούδια
Για τους καθολικούς πιστούς η Niedziela Palmowa σηματοδοτεί τη περίοδο της πνευματικής προετοιμασίας για την γιορτή, η οποία και στηρίζεται στην αναζήτηση ηρεμίας, συγκέντρωσης και βίωσης του Πάθους του Χριστού.
Pisanki
Πάσχα χωρίς χρωματιστά αυγά δε γίνεται.
Το αυγό συμβολίζει τη νέα ζωή και την ανάσταση του Χριστού. Το Μεγάλο Σάββατο του Πάσχα, οι Πολωνοί ζωγραφίζουν βραστά αυγά διακοσμημένα με διαφορετικές τεχνικές γνωστά ως pisanki.
Αν και σήμερα πολλές οικογένειες χρησιμοποιούν πιο εξελιγμένες μεθόδους βαφής, πολλοί συνεχίζουν την παράδοση με χειροποίητα πασχαλινά αυγά.
Γενικότερα η ζωγραφική αυγών συναντάται σε αρκετούς άλλους πολιτισμούς και θεωρείται ότι χρονολογείται από παλαιότερες παγανιστικές τελετουργίες ηλικίας άνω των 4000 ετών.
Święconka
Μια άλλη πολύ σημαντική δραστηριότητα του Σαββάτου είναι η προετοιμασία του πασχαλινού καλαθιού (święconka).
Święconka (από τη λέξη αγιασμός) σημαίνει «η ευλογία των πασχαλινών τρόφιμων», είναι μια από τις πιο ανθεκτικές και αγαπημένες πολωνικές παραδόσεις στο Μεγάλο Σάββατο. Με ρίζες που χρονολογούνται από την πρώιμη ιστορία της Πολωνίας, παρατηρείται επίσης από τους ομογενείς και τους απογόνους τους Πολωνούς στις Η.Π.Α., στον Καναδά, στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα και σε άλλες πολωνικές κοινοτικές ενορίες.
Το καλάθι είναι επενδυμένο παραδοσιακά με λευκά λινά ή πετσετάκια από δαντέλα και διακοσμημένα με κλαδιά γνωστά ως bukszpan. Περιέχει μια ποικιλία πασχαλινών φαγητών όπως βαμμένα αυγά, κομμάτια λουκάνικου ή διάφορων ειδών ζαμπόν, αλάτι, πιπέρι, ψωμί, χρένο – ένα κομμάτι κέικ και ίσως και Πασχαλινό Αρνί από ζάχαρη.
Όλα τα τρόφιμα στο καλάθι έχουν συμβολικό νόημα και οι καθολικοί πιστοί τα φέρνουν στην εκκλησία με σκοπό να τα ευλογήσουν για το γεύμα της Ανάστασης.
Πασχαλινά πιάτα
Στο πρωινό κυριαρχούν πολλά πολλά νόστιμα πιάτα όπως Żurek (σούπα), Biała kiełbasa (λουκάνικο), Śledź (ρέγγα), διαφορά ζαμπόν κτλ. Αμέσως μετά ακολουθούν τα γλυκίσματα του Πάσχα όπως :
Βabka (κέικ)
Sernik (τσιζκεικ)
Makowiec (κέικ με παπαρουνόσπορο)
Lany Poniedziałek
Η τελευταία εορταστική ημέρα είναι η Δευτέρα του Πάσχα, γνωστή ως Śmigus – Dyngus στην οποία η παράδοση απαιτεί τα αγόρια να ρίχνουν νερό πάνω από τα κορίτσια και να τα χτυπούν ελαφρά με κλαδιά ιτιάς.
Μάρκος Μαυρίδης
