Lampada Wielkanocna gr. πασχαλινή λαμπάδα, w Greckim Kościele Prawosławnym, to świeca wielkanocna, będąca symbolem Zmartwychwstania. W okresie przedświątecznym można ją kupić w dowolnym sklepie, a wybór świec jest niezwykle różnorodny – od tych najprostszych, po te bogato zdobione.
Nie bez znaczenia jest również ich kolor – brązowe czy też żółte przeznaczone są na Wielki Piątek, symbolizują żałobę z powodu męki i śmierci Chrystusa. Białe znajdują swoje zastosowanie w Wielką Sobotę, a kolor biały oznacza radość ze zwycięstwa życia nad śmiercią i światła nad ciemnością. Uwagę przyciągają szczególnie świece przeznaczone dla dzieci. Zapewne niektórych zdziwi fakt, że greckie dzieci wyczekują takiego podarku równie niecierpliwie, jak polskie dzieciaki prezentów od zajączka. Żeby to zrozumieć, trzeba taką lampadę po prostu zobaczyć. Przeważnie jest ona kolorowa, pięknie udekorowana, często też dołączona jest do niej zabawka. Według tradycji, dziecko otrzymuje lambadę od rodziców chrzestnych.
Gotową świecę razem z zabawką, można kupić w sklepie. Ale bywają też takie przygotowane własnoręcznie. Greczynki przywiązują dużą wagę do detali, mają duże poczucie estetyki i są uzdolnione manualnie. Nierzadko przy pomocy kilku drobiazgów są w stanie „wyczarować” z prostej świecy małe arcydzieło, które wzbudzi zachwyt obdarowanego dziecka.
Podczas liturgii, w nocy z Wielkiej Soboty na niedzielę, licznie zgromadzeni w kościele wierni, przekazują sobie płomień świecy i wymieniają życzeniami. Płomień paschału pochodzi z Jeruzalem i symbolizuje światło wiedzy i miłości.
Dokładnie o północy Pop oznajamia radosną nowinę: Χριστός Ανέστη! Chrystus Zmartwychwstał! Z tą chwilą kończy się czas ponad 40-dniowego oczekiwania, czas Wielkiego Postu i rozpoczyna się Wielkanoc. Płonącą Lampadę zabiera się do domów. Płomieniem świecy „kreśli” się nad drzwiami domu krzyż, aby przynosił szczęście jego mieszkańcom.
Anna Grabowska
Zdjęcia: Kostas Georgaka