Gazociąg East Med, który ma służyć do transportu gazu ziemnego ze złóż znajdujących się na terenie Izraela i Egiptu przez teren Grecji jest nie tylko przedsięwzięciem możliwym do wykonania jak i ekonomicznie opłacalnym. Koszt transportu jest porównywalny z innymi alternatywnymi opcjami dostarczania gazu dla rynków zachodnich.
Wniosek ten jest wynikiem badań przedsiębiorstw IHS, Intec SEA i C&M Engineering nad rurociągiem, które to zostały zrealizowane na koszt IGI Poseidon (pomocniczej firmy należącej do greckiej DEPA oraz włoskiej Edison, która finansuje projekt).
Postępy dotyczące gazociągu obrały też wymiar polityczny, gdyż w kwietniu planowane jest czterodniowe spotkanie w Izraelu, na którym pojawi się grecki minister Środowiska i Energii Giorgos Stathakis oraz ministrowie z Cypru, Izraela i Włoch, w celu prześledzenia postępów i utorowania kolejnych kroków związanych z utworzeniem gazociągu. Podobne spotkanie miało już miejsce w grudniu w Rzymie, gdzie został zatwierdzony przedstawiony wcześniej zespół do wykonania pracy monitorowania rozwoju projektu.
Opłacalność pod względem technicznym jak i ekonomicznym gazociągu została poddana w wątpliwość poprzez kilku prelegentów konferencji „Athens Energy Forum”, która miała miejsce w ostatnim czasie. Na konferencji tej były Minister Energii Giannis Maniatis podkreślił, że złoża krajów Levantu mogą podnieść bezpieczeństwo energetyczne Europy oraz sprawić, by Grecja stała się energetycznym pomostem dla nowego źródła zasilania dodając przy tym, iż plan projektu East Med, który jest możliwy w realizacji, ograniczy nadmierne uzależnienie Europy od Turcji.
Do takiego samego wniosku sprowadza się również badanie wykonane przez „Competitive Assesment oh Supply Options for Eastern Mediterranean Gas” według, którego koszt transportu gazu ziemnego poprzez East Med waha się od 2.81$ do 3.5$ za milion jednostek energii BTU. Tym samym koszt alternatywnych możliwości, które zostały przeanalizowane wynosi 0.97$ za transport gazu ziemnego rurociągiem przez Turcję i od 3.65$ do 4.55 za dostarczenie go w stanie ciekłym przez Egipt. We wnioskach podkreślone jest, iż rozwiązania pochodzące z Egiptu i Turcji zawierają w sobie ryzyko polityczne a także, iż druga opcja prawdopodobnie wymaga rozwiązania Kwestii Cypryjskiej, podczas gdy gazociąg East Med to jedny wybór, który nie zależy od innych państw. Fundamentalne ryzyko, które wiąże się z East Med według tego samego badania stanowi problem techniczny. Wnioski końcowe wskazują, że żadna z możliwości nie odznacza się aż nadto ale i nie może być wykluczona. Po drugie celem jest prześledzenie więcej niż jednego alternatywnego rozwiązania.
W związku z kwestią techniczno-ekonomiczną projektu, badania (East Med Feasibility Study) wskazują trasę gazociągu od „platformy 12” (Aphrodite gas field) w Cypryjskiej Niezależnej Strefie Ekonomicznej AOZ, aż po wybrzeże Włoch z pośrednimi stacjami na Cyprze, Krecie, Płd. – Wsch. Peloponezie skąd będzie rozpoczynał się odcinek lądowy gazociągu, który będzie kończyć się w Thesprotia (z pośrednimi stacjami w okolicach Achai i Etoloakarnania). Długość gazociągu z Cypru do wybrzeży Grecji Zachodniej będzie wynosić 1635 km, a głębokość na której się znajdzie może dojść aż do 3000 m przy wschodnim obszarze morskim wyspy Krety. W trakcie obliczeń znajduje się także zdolność przepływu gazu, a według różnych scenariuszy jego ilość może się wahać od 10 do 16 mld metrów sześciennych rocznie. Podstawowy parametr modulacji wiąże się z prawdopodobnym wydobyciem złóż na obszarze morskim Krety Płd, które będą transportowane przy użyciu tego samego gazociągu do Europy.
Koszt inwestycji szacuje się na 5.22 do 5.94 mld euro w zależności od zdolności przepływowej systemu rurociągowego.
Testy badań zostały przedstawione w zamkniętym gronie przedstawicieli czterech państw, których dotyczy projekt a także zaangażowanych przedsiębiorstw na spotkaniu, które odbyło się w październiku w biurze Komisji Europejskiej w Atenach.
Opracowała: Karolina Swat
