Na wzór Kościoła Chrystusowego pierwszych wieków w Greckim Kościele Prawosławnym Chrzest (Βάπτισμα), Bierzmowanie (Χρίσμα) i Komunia Święta (Θ. Ευχαρίστηα) – należą do sakramentów chrześcijańskiej inicjacji i są ze sobą ściśle powiązane.
Prawosławnemu, który staje się członkiem Kościoła, niezwłocznie udzielane są wszystkie wypływające z tego członkostwa przywileje. Dzieciom czy niemowlętom udzielany jest nie tylko Chrzest, lecz także niezwłocznie Bierzmowanie jak też przystąpienie do Komunii Świętej – Eucharystii.
Pierwszym warunkiem Chrztu dzieci – niemowląt w Kościele Prawosławnym jest fakt, że rodzice dziecka są ochrzczeni i wyrażają oni chęć ochrzczenia swego dziecka, drugim warunkiem jest gwarancja wspólnoty kościelnej – parafialnej, w obecności jednego bądź dwóch jej przedstawicieli, tzn.: Ojca Chrzestnego (Αναδόχος- Νονός) czy też Matki Chrzestnej (Αναδόχο-Νονά), którzy przyjmują na siebie obowiązek wychowania, edukacji i integracji ich na łono Kościoła.
Misterium Chrztu Świętego
Misterium Chrztu Świętego zapewnia dzieciom – niemowlętom, pokonywanie wszelkich przeszkód, jak też ich śmiertelnej natury człowieka już od najwcześniejszych dni życia. Akt chrztu można by porównać z aktem stworzenia człowieka. Tak jak na początku tworzenia, ex nihilo, Bóg obdarował człowieka darem istnienia i życia, teraz podczas Chrztu, Duch Święty odbudowuje i rekonstruuje byt określonego człowieka w nowym wiecznym i jakościowym wymiarze życia.
Od momentu biologicznego narodzenia dziecka, rozpoczyna się jego psychosomatyczny rozwój, który przechodzi powoli swoje kolejne etapy życia aż do starości. Podobnie od chwili Chrztu kształtuje się równolegle też charyzmatyczna ewolucja dziecka. Łaska Ducha Świętego otrzymana podczas chrztu, powoli zaczyna się umacniać i rozwijać, prowadząc go do wyższych stopni życia duchowego. Małe dzieci czy też niemowlęta które przyjęły Chrzest są szczególnie uprzywilejowane, gdyż od wczesnych lat rozpoczyna się u nich proces charyzmatycznego życia, który prowadzi ich do doskonałości.
W Kościele Prawosławnym każde ochrzczone dziecko ma swego chrzestnego/chrzestną. Rola których nie ogranicza się tylko do dekoracji, upiększenia momentu samej celebracji sakramentu, czy też sponsorowania, lecz mają za zadanie reprezentowanie społeczności kościelnej, parafialnej. W szczególności zaś powołani są oni jako Duchowi Rodzice, mający za zadanie opiekę nad duchowym rozwojem dziecka.
Prawosławny Chrześcijan ma przywilej podczas chrztu otrzymać imię świętego Kościoła. Nadanie imienia osobie jest bardzo ważne . Otrzymując imię świętego, zyskujemy równocześnie osobistego przewodnika i opiekuna niebiańskiego. Prawosławny chrześcijanin nie jest sam, ma przyjaciela, przewodnika i świętego opiekuna. Pamięć tegoż świętego którego imię nosimy obchodzimy jako nasze święto, imieniny. W przeciwieństwie do innych, nie chrześcijan świętujących tyko dzień urodzin. Poniewż urodziny są drugorzędnym świętem, związane są z datą biologicznych narodzin, faktem przemijającym. Imienny zaś utożsamiane są z aktem odrodzenia ludzkiej, narodzin ku wiecznemu życiu poprzez sakrament Chrztu.
Rytuał Chrztu
Ceremonia Sakramentu Chrztu składa się z trzech części:
Pierwsza część nazywa się Katechizmem (Κατήχηση) i jest sprawowana w narteksie (wejście do świątyni), gdzie kapłan zwraca się do chrzczącego (rodziców chrzestnych) aby wyrzekł się szatana i pyta się o wolę przyłączenia do grona Chrystusowego. (Ἀπόταξη τοῦ Σατανᾶ καί Σύνταξη μέ τόν Χριστό). Po wyrzeczeniu tych słów i przyłączeniu się do Chrystusa, chrzczący (rodzice chrzestni) głośno wyznaje swoją wiarę recytując Symbol Wiary («Τό Πιστεύω»).
Druga część odbywa się w centralnej części świątyni, celebrując główne Misterium. Rodzice namaszczają błogosławionym olejem całe ciało chrzczącego się dziecka, a kapłan trzykrotnie zanurza je w chrzcielnicy w imię trój-jedynego Boga.
Trzecia część , Sakrament Bierzmowania następuje od razu po tym. Kiedy to kapłan Świętym Krzyżmem (Ἅγιο Μύρο) namaszcza ważniejsze części ciała dziecka, przekazując w ten sposób neofitowi dary Ducha Świętego. Po tym mamy postrzyżyny, kapłan symbolicznie obcinając włosy dziecku ofiarowuje go Bogu. Na koniec nowo ochrzczonemu nadziewane są białe szaty jako symbol światłość, radość i splendoru nowego chrześcijańskiego życia.
Praktyczne wskazówki
• Chrzest dzieci, powinien się odbyć w ciągu pierwszych dwunastu (12) miesięcy jego życia.
• Nie odwlekajmy z Chrztem. Wybierzcie najlepiej waszą parafię, a nie szukajcie jakiegoś specjalnego miejsca na tę okazję.
• Przed planowaniem i organizacją uroczystości odwiedzić należy najpierw Parafię i ustalić dzień i godzinę sakramentu, a nie odwrotnie.
• W dniu chrztu (bądź już na wstępnej rozmowie z księdzem) rodzice powinni przedstawić Akt Urodzin (Πιστοποιητικό γεννήσεως από τό Ληξιαρχεῖο), w którym jest stwierdzony akt narodziny dziecka. Jeżeli ten dokument nie jest w języku greckim, wcześniej powinien być przetłumaczony przez właściwy organ władzy publicznej (Min. Spraw Zagranicznych / Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν)
• Rodzice powinni mieć ze sobą dokumenty stwierdzające ich tożsamość (dowód osobisty, paszport), by w obecności kapłana – celebranta, zadeklarować ich wolę chrztu dziecka jak też jego imię.
• Jeżeli Chrzest ma się odbyć w innej parafii/miejscowości, powinniście się zwrócić do należącej do Was parafii o notę transferu chrztu (μεταβιβάσει τήν Ληξιαρχική Πράξη γέννησης τοῦ παιδιοῦ).
• Jeśli osoba dorosła-pełnoletnia (wyznawca innej religii) chce się ochrzcić, chrzest powinien być poprzedzony katechizacja przeprowadzoną przez kapłana wyznaczonego przez Kurię Diecezjalną.
• Po zakończeniu Sakramentu Chrztu ksiądz wręczy wam Certyfikat Chrztu (Πιστοποιητικό Βαπτίσεως), który to w przeciągu 30 dni powinniście dostarczyć do Komunalnego Urzędu Stanu Cywilnego (Ληξιαρχεῖο τοῦ Δήμου).
• Nie zapomnijcie po Sakramencie Chrztu przyprowadzić w najbliższą niedzielę dziecko do Komunii Świętej (Θεία Κοινωνία), czynność tę powinno powtarzać dosyć często a nie tylko trzy razy jak powszechnie się uważa.
• Co do innych wątpliwości i praktycznych rad rodzice mogą skontaktować się z Kościelnym (Νεωκόρο τοῦ Ναοῦ).
• Nie zapomnijcie o krzyżyku dla dziecka (żadnego Aniołka czy Medalioniku), jak też o ręczniku i oleju do pomazania.
• Dobrze by było nadać imię dziecku, imieniem świętego z Kościoła Prawosławnego, w ten sposób dziecko otrzymuje patrona jak też i święto imienin.
• Unikaj podawania dwóch, trzech imion. W ten sposób unika się zmniejszenie osobistego znaczenia imienia.
• Rodzice chrzestni (Νονός ή Νονά) muszą być Prawosławnymi Chrześcijanami, jako świadkowie tego Misterium i przedstawiciele wspólnoty Kościoła Prawosławnego.
• Poprzez Sakrament Chrztu, tworzy się duchowe powinowactwo pomiędzy Chrzestnymi a Chrześniakiem, co nie zezwala na późniejsze małżeństwo pomiędzy nimi.
• Chrzestnym/ą nie może zostać: wyznawca innej wiary, innej religii, jak też ateista, bądź osoby tylko z zawartym ślubem cywilnym. Zabrania się również dzieciom poniżej 13 roku życia.
Opracował
ks. Piotr Nazaruk
Parafia Prawosławna pw. Św. Panteleimona Acharnon – Ateny
kom. 695 7772074
