Dyplomacja jest definiowana jako działalność organów państwa oraz jego przedstawicielstw za granicą, polegająca na ochronie i realizacji jego interesów zewnętrznych w sposób pokojowy. Jest to działalność na trzech polach: 
stosunki międzynarodowe – działalność przedstawicieli dyplomatycznych, zapewniająca ochronę praw i interesów państwa i jego obywateli za granicą,polityka zagraniczna państwa – prowadzenie i podtrzymywanie rokowań, zawieranie traktatów,służba dyplomatyczno-konsularna – realizacja celów i zadań polityki zagranicznej; stanowi ona wyodrębnioną służbę państwową, wchodzącą w skład naczelnej administracji państwowej.
Początki dyplomacji sięgają czasów, gdy społeczności plemienne wymieniały swoich posłów w celu wynegocjowania porozumień. Specjalni wysłannicy uczestniczyli również w późniejszych misjach związanych z ceremonią np. koronacji, ślubu czy pochówku przywódców innych państw. W starożytności dyplomacja była znana m.in. w Chinach, Grecji, Rzymie i Persji.
Nowożytna dyplomacja została zapoczątkowana w XV w. we włoskich republikach (Wenecji, Florencji, Mediolanie itd.). Tam ustanawiano stałe poselstwa, a taka praktyka rozpowszechniła się na całym kontynencie europejskim. Polska zaczęła wysyłać długotrwałe poselstwa wiek później. Wymagało to ustalenia ceremoniałów, przywilejów oraz zasad dyplomacji, a także ścisłych kryteriów, jakie dyplomata powinien spełniać.
Jeszcze kilka wieków temu najlepszą rekomendacją do zawodu dyplomaty były wykształcenie zdobyte na europejskich uczelniach, ogłada towarzyska wyniesiona z magnackiego domu i znajomość języków obcych. Jak wygląda to dziś?
Umiejętności i wiedza, jaką powinien legitymować się dyplomata
Zakres wiedzy, jaka jest potrzebna dyplomacie w pracy, został szczegółowo opisany w pracy Tadeusza Morskiego „Myśl o potrzebie i sposobach przysposobienia młodzieży do służby dyplomatycznej w Polsce”. Praca z końca XVIII wieku wymienia znajomość:języków obcych,geografii i historii ojczystej,geografii i historii państw europejskich,charakterystyki rządów państw,prawa międzynarodowego,zasad wymiany handlowej.
Dyplomata powinien przede wszystkim godnie reprezentować głowę swojego państwa i okazywać w sposób należyty szacunek przedstawicielom państw obcych. Musi on więc być opanowany, powściągliwy, a ponadto działać bez zbędnego pośpiechu. Ważna jest również umiejętność wzbudzania zaufania wśród ludzi. Zaletą dyplomaty jest umiejętność odnalezienia się w każdej sytuacji. Potrafi on uszanować normy i zwyczaje panujące w danej społeczności. W dzisiejszych czasach coraz ważniejsza, poza wiedzą, jest umiejętność negocjacji, prezentacji i obrony interesów, a także zarządzania ludźmi w placówce zagranicznej.
Obowiązki dyplomaty
Nowo mianowany ambasador w pierwszej kolejności składa wizyty wszystkim ambasadorom krajów, z którymi są utrzymywane stosunki dyplomatyczne. Później przyjmuje przedstawicieli innych państw w ramach rewizyty.
Dyplomata organizuje spotkania oraz przyjęcia, w których trakcie nawiązuje kontakty i wymienia opinie z uczestnikami. Dla podtrzymania kontaktów bierze również udział w przyjęciach organizowanych przez innych. Musi znać podstawowe zasady stosowane w czasie spotkań. Przede wszystkim ma wiedzieć:kogo przedstawić w pierwszej kolejności,komu podać rękę,jak się witać i żegnać,jak posadzić gości przy stole.
Dyplomata musi dbać nie tylko o relacje osobiste. Musi dopilnować też wszelkiej staranności w korespondencji dyplomatycznej. Uchybienia dyplomaty mogą zaważyć na wizerunku całego narodu, dlatego też język i styl korespondencji muszą być nienaganne. Podobnie perfekcyjny musi być strój osoby, która reprezentuje państwo. Zaniedbanie w tym zakresie również może być przypisywane całemu narodowi.
Kształcenie dyplomatów
Pierwsza szkoła, która kształciła dyplomatów, powstała po drugiej wojnie światowej. Była nią Akademia Nauk Politycznych w Warszawie. W 2002 roku ówczesny minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz powołał Akademię Dyplomatyczną. Oferuje ona dwuletnie studia podyplomowe, które mogą odbyć osoby po pomyślnie przebytej rekrutacji. Tradycje rodzinne w dziedzinie dyplomacji nie są już wymagane tak jak kiedyś.
Sposoby komunikacji i tempo pracy uległy zmianie na przestrzeni wieków, jednakże zawód dyplomaty zawsze będzie związany z gotowością do wyzwań w interesie własnego kraju.
Monika Węcław (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)
