W głośnym badaniu przeprowadzonym w roku 2017 udowodniono, analizując materiał genetyczny pochodzący z zębów pobranych ze szczątków 19 ludzi odnalezionych na różnych stanowiskach archeologicznych na Krecie i Grecji lądowej, że współcześni mieszkańcy Grecji są faktycznie potomkami Mykeńczyków, którzy rządzili Grecją kontynentalną i Morzem Egejskim od 1600 p.n.e do 1200 p.n.e.
Szczątki z których pobrano zęby należały do dziesięciu Minojczyków z Krety, datowane są na od 2900 p.n.e do 1700 p.n.e, czterech Mykeńczyków ze stanowiska archeologicznego w Mykenach i innych cmentarzyskach w kontynentalnej części kraju, szczątki Mykeńczyków datuje się na od 1700 p.n.e do 1200 p.n.e. Oprócz tego pobrano DNA od piątki ludzi z innych wczesnych kultur rolniczych lub z epoki brązu (5400 p.n.e. do 1340 p.n.e.) w Grecji i Turcji.
Porównując 1,2 miliona liter kodu genetycznego, naukowcy, którzy opublikowali swoje badania w czasopiśmie „Nature”, byli w stanie określić, w jaki sposób poszczególne osoby były ze sobą spokrewnione.
Po porównaniu DNA współczesnym Greków z tym należącym do starożytnych Mykeńczyków odkryto nakładanie się tych genów, co sugeruje że ludy należące do cywilizacji epoki brązu położyli podwaliny genetyczne dla późniejszych Greków.
Ciągłość pomiędzy Mykeńczykami i aktualnie żyjącymi Grekami jest „szczególnie szokujące biorąc pod uwagę, że Wyspy Egejskie tyglem różnych cywilizacji przez tysiące lat,” powiedział biorący udział w badaniu profesor z Uniwersytetu Waszyngtońskiego w Seattle, George Stamatoyannopoulos.
Sugeruje to, że główne składniki pochodzenia Greków były już na miejscu w epoce brązu, po tym jak migracja najwcześniejszych rolników z Anatolii ustanowiła szablon dla genetycznego składu Greków i, w rzeczywistości, większości Europejczyków.
„Rozprzestrzenianie się populacji rolniczych było decydującym momentem, w którym główne elementy greckiej populacji były już zapewnione” – mówi archeolog Colin Renfrew z University of Cambridge w Wielkiej Brytanii, który nie był zaangażowany w prace badawcze.
Znaleziono również powiązania między Minojczykami i Mykeńczykami
Jednym z aspektów odkrytych i opisanych w badaniu było to, jak blisko Mykeńczycy byli spokrewnieni z Minojczykami, których cywilizacja rozkwitała na Krecie w okresie od 2000 p.n.e do 1400 p.n.e.
Oba ludy posiadały geny odpowiadające za brązowe włosy i brązowe oczy, cechy których występowanie zostało odzwierciedlone na freskach i ceramice z obu kultur, pomimo różnic językowych.
Starożytni Mykeńczycy i Minojczycy byli najbliżej ze sobą spokrewnieni, trzy czwarte DNA obu ludów wywodzi się z DNA wczesnych rolników którzy zamieszkiwali Grecję i południowozachodnią Anatolię, która leży we współczesnej Turcji.
Obie kultury dodatkowo odziedziczyły DNA od ludzi ze wschodniego Kaukazu w pobliżu współczesnego Iranu, co sugeruje wczesną migrację ludzi ze wschodu po tym, jak osiedlili się tam pierwsi rolnicy, zanim Mykeńczycy oddzielili się od Minojczyków.
U Mykeńczyków występowało też jednak to, czego u Minojczyków nie znaleziono: od 4 do 16 procent ich DNA pochodziło od przodków z północy, przybyłych w Europy Wschodniej lub Syberii.
Według genetyka populacji z Harvardu Iosifa Lazaridisa, jakakolwiek różnica między tymi dwiema cywilizacjami sugeruje, że druga fala ludów przybyła do Grecji kontynentalnej z Europy Wschodniej, jednak nie udało im się dotrzeć na Kretę. Z czasem stali się Mykeńczykami.
Szwedzki archeolog Kristian Kristiansen z Uniwersytetu w Göteborgu skomentował niedawno znaczenie tego badania, mówiąc, że „wyniki otworzyły teraz kolejny rozdział w genetycznej historii zachodniej Eurazji – i epoki brązu na terenach śródziemnomorskich.”
opr. Magdalena Bonawenturska
