Kiedy sięgniemy do kalendarze zauważymy, że w dniu dzisiejszym imieniny obchodzą między innymi Czesław, Leon, Jerzy oraz Włodzimir. Na arenie międzynarodowej możemy także wskazać wiele ciekawych wydarzeń. W Eswatini świętuje się dziś urodziny Króla, w Wenezueli i Zimbabwe jest to Dzień Niepodległości a w Sierra Leone obchodzi się dziś Dzień Republiki. Natomiast w Kościele Katolickich wspomina się 19 kwietnia takie postacie jak: św. Leon IX, św. Ursmar czy bł. Konrad z Accoli. Kalendarium wydarzeń w Polsce pozwala nam także wskazać wiele znamiennych wydarzeń. Przykładowo, 19 kwietnia w roku 1346 Król Kazimierz III Wielki nadał prawa miejskie Bydgoszczy. Tego samego dnia ale w roku 1539 na Małym Rynku w Krakowie została spalona na stosie pod zarzutem apostazji 79-letnia Katarzyna Weiglowa a w roku 1773 rozpoczęły się obrady Sejmu Rozbiorowego.
Przykładów istotnych wydarzeń w historii Polski oraz świata można by dzisiaj przywoływać bardzo wiele. Jest jednak jedno, szczególnie ważne, które naturalnie nie umniejsza roli tych, wspomnianym powyżej. Jednak to właśnie 19 kwietnia roku 1943 wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Było to zbrojne wystąpienie żydowskich podziemnych formacji zbrojnych na terenie warszawskiego getta. Miało miejsce od 19 kwietnia do 16 maja 1943. Warto tutaj zauważyć, że jak wskazują dostępne dane historyczne powstanie było pierwszą akcją zbrojną o tak dużej skali. Zostało podjęte przez polskie organizacje podziemne przeciwko Niemcom. Co więcej było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej Europie. Jak wskazują liczne informacje bezpośrednią przyczyną powstania była decyzja o likwidacji getta warszawskiego podjęta w ramach realizowanego przez hitlerowców planu zagłady europejskich Żydów.
19 kwietnia 1943 roku w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez Żydowską Organizację Bojową i Żydowski Związek Wojskowy i dziś w Warszawie honoruje się ten dzień w wyjątkowy sposób. Dokładnie w samo południe, o godzinie 12.00 można w mieście usłyszeć syreny. Alarm wydaje sygnał ciągły przez minutę. Jak już wspomniano powyżej Żydzi walczyli do 16 maja 1943. Bowiem to właśnie wtedy Niemcy ogłosili koniec akcji pacyfikacyjnej i -na znak ostatecznego zniszczenia getta warszawskiego – wysadzili w powietrze Wielką Synagogę na Tłomackiem. Według raportu gen. Jurgena Stroopa w czasie operacji zginęło blisko 14 tys. Żydów. Podczas powstania Żydowska Organizacja Bojowa, 23 kwietnia, wydała odezwę do polskiej ludności Warszawy. Wzruszające słowa niniejszej odezwy brzmią następująco:
Polacy, Obywatele, Żołnierze Wolności.
Wśród huku armat, z których armia niemiecka wali do naszych domów, do mieszkań naszych matek, dzieci i żon;
Wśród terkotu karabinów maszynowych, które zdobywamy w walce na tchórzliwych żandarmach i S.S.-owcach;
Wśród dymu pożarów i kurzu krwi mordowanego ghetta Warszawy – my – więźniowie ghetta – ślemy Wam bratnie serdeczne pozdrowienia.
Wiemy, że w serdecznym bólu i łzach współczucia, że z podziwem i trwogą o wynik tej walki przyglądacie się wojnie, jaką od wielu dni toczymy z okrutnym okupantem.
Lecz wiedzcie także, że każdy próg ghetta, jak dotychczas, tak i nadal będzie twierdzą, że może wszyscy zginiemy w walce, lecz nie poddamy się; że dyszymy, jak i Wy żądzą odwetu i kary za wszystkie zbrodnie wspólnego wroga.
Toczy się walka o Waszą i naszą Wolność.
O Wasz i nasz – ludzki, społeczny, narodowy – honor i godność.
Pomścimy zbrodnie Oświęcimia, Treblinek, Bełżca, Majdanka.
Niech żyje braterstwo broni i krwi walczącej Polski!
Niech żyje Wolność!
Śmierć katom i oprawcom!
Niech żyje walka na śmierć i życie z okupantem!
Jednak sygnał dźwiękowy to nie tylko jedyny symbol upamiętnienia tych wydarzeń. 19 kwietnia 2023 obchodzona jest 80. rocznica wybuchu omawianego powstania. Na ulicach wielu polskich, ale też zagranicznych miast rozdawane są dzisiaj papierowe żonkile. Jest to swoistego rodzaju akcja społeczna, która została organizowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich. Nadrzędnym celem niniejszej akcji jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na to wydarzenie historyczne. Bowiem, zdaniem organizatorów, jest ono jednym z elementów kształtujących tożsamość Warszawianek i Warszawiaków oraz ma przypominać o wspólnej historii Polaków i Żydów.
Warto jednak zastanowić się dlaczego to właśnie żonkile zostały wybrane jako symbol tego dnia. Odpowiedź na to pytanie związana jest z postacią Marka Edelmana. Był to polski polityk i działacz społeczny pochodzenia żydowskiego, lekarz kardiolog, jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim a także doktor nauk medycznych oraz Kawaler Orderu Orła Białego. Jest on autorem licznych publikacji, które podejmują tematykę wydarzeń tamtego okresu. Marek Edelman, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Zgodnie z dostępnymi materiałami to właśnie on przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym. Stopniowo więcej ludzi zaczęło przychodzić z żółtymi kwiatami. Jak wskazuje Paula Sawicka, psycholożka: „Żółty żonkil jest symbolem zbiorowej pamięci. My wszyscy, którzy chcieliśmy pamiętać, zanosiliśmy na Muranów żonkile„. Warto zaznaczyć, że akcja ta odbywa się już jedenasty raz. W 2023 roku dołączyło wielu nowych ambasadorek i ambasadorów tej idei.
